Mali danışmanınız zengin mi?

Bu yazı 9 Nisan 2024 tarihinde yayınlanmıştır

Bu, garip bir soru gibi görünebilir ama söyleyeceklerimi dikkate alın. Zaman ayırdığınıza değecek. Garip bir şey fark ettim. Para ve yatırım konusunda uzman olması gereken birçok sözde mali danışman, zengin değil.

Neden? Yatırım sektörü hakkında bir halk hikayesi anlatarak başlayayım. Uzun zaman önce duymuştum ve doğru olup olmadığıyla ilgili bir fikrim yok. Bir efsane olabilir. Amerika’da bir finans gazetesi olan Wall Street Journal için çalışan bir gazeteci, yatırım yönetimi sektörüyle ilgili bir makale yazıyordu. New York’ta zenginlerin tercih ettiği ve pahalı şeyler satılan bir yer olan The Hamptons’ı ziyaret etti. Ona etkileyici marinada etrafı gösteriyorlardı.

Tur rehberi, oraya demir atmış olan en büyük yatı göstererek, “bunun sahibi, Wall Street’teki en büyük yatırım bankasının başkanı” dedi. Sonra da başka devasa bir yatı daha göstererek, “bu da ABD’deki en büyük fon yönetimi firmasının direktörüne ait” diye devam etti. “Bu da en büyük emeklilik firmasına ait” diye sürdürdü. Gazeteci etkilenmişti ve “müşterilerin yatları nerede?” diye sordu. Tur rehberi kahkahalara boğuldu ve “hayatın finansal gerçeklerini” gazeteciye açıkladı.

Finans sektörünün, yatırım yönetimi sektörünün belli amaçları vardır. İpucu ismindedir. Sektör denir çünkü temel amacı para kazanmaktır. Yöneticilere ve onların hissedarlarına para kazandırmak. Müşterilere çok para kazandırmak hedefler arasında değildir. Onlar siz ve benim gibilerdir. Biz para kazanırsak ve yatırımlarımızın değeri artarsa, bu iyi bir tesadüftür. Sektör ve danışmanlar size çok para kazandırmayı amaçladıklarını söylerler ama aslında sadece denkleriyle, diğer şirketlerle ve yöneticileriyle büyük uyuşmazlıklar yaşamamayı hedeflerler.

Bazı istisna fon yöneticileri olsa da bunlar ÇOK az sayıdadır. Bunlardan biri Warren Buffet’dir. Ancak, ona benzer isimler bulmakta zorlanırsınız. Çok az sayıdadırlar, çünkü, başarılı yatırımcılar orijinal düşünürdürler. Bu gibi insanların başkaları için çalıştığı da pek görülmez. Kendi firmalarını kurarlar ve kendi paralarını idare ederler. Ya da seçkin, zengin insanlarla çalışırlar ve dikkat çekmezler. Nasıl sonuç elde ettikleriyle ilgili pek bir şey paylaşmazlar.

İlk soruma geri döneyim. Mali danışmanınız zengin mi? Çünkü, eğer değilse, neden hiç parası olmayan birinden para ve yatırımla ilgili tavsiye alıyorsunuz? Geçmişte, Birleşik Krallık ve dünya genelinde mali danışmanlarla konuşurdum, onlara ders ve eğitim verirdim. Binlercesiyle tanıştım ve konuştum. Seçkin birkaçından başka hiçbirinin zengin olmadığını fark ettim. Aslında, mali ürün satıcılarıydılar. Finansal kurumlar adına emeklilik ve yatırım fonları satıyorlardı. Biraz sert gelebilir ama eğer birinden mali tavsiye alacaksanız para hakkında bir şey bilen birini aramak daha mantıklı. Bu da genellikle zengin, başarılı bir iş sahibi biri olur. “Hayat nasıl, iş nasıl?” gibi basit bir soru, size çok şey anlatabilir. Eğer zorluklardan şikayet ederlerse belki tavsiyeyi başka yerde aramalısınız.

Ne de olsa belli ki fakir bir mali danışman, para kazanmakla ilgili bir şey bilmiyordur.