Banka şubelerinin ardından postane şubeleri de birer birer kapanıyor

Bu yazı 30 Ocak 2025 tarihinde yayınlanmıştır

Son yıllarda dijitalleşmenin hız kazanması, bankacılık ve posta hizmetlerinde köklü değişikliklere neden oldu. Birçok banka şubesi, azalan fiziksel müşteri trafiği nedeniyle hızla kapatılmaya başlandı.

Bu durum, şirketlere tasarruf ve kârlılık imkânı sağlarken, işsizlik ve hizmetlere ulaşımda engeller nedeniyle insanların hayatlarını zorlaştırmaya başladı. Ana caddelerdeki banka şubeleri, çok değil, on yıl içinde gözlerimizin önünde hızla eridi. Son haftalarda postanelerle ilgili ortaya çıkan bir gelişme, aynı durumun postaneler için de yaşanacağı korkusuna neden oldu.

Posta hizmetlerinin yanında küçük çaplı dükkânlara dönüşen postaneler, bir şekilde yaşamaya devam ediyorlardı. Ayrıca WH Smith kitap ve kırtasiye zincirleri ile ortaklığa giden çok sayıda postane şubesi, kira giderlerinden kurtulmak amacıyla yaşamsal bir iş birliğine gitmişti. Ülke genelinde yaklaşık 200 postane, bu şekilde masraflarını azaltmayı başardı. Ancak büyük zincirin küçülme ve devren satış politikaları, postaneler için toplu kapanma ihtimalini gündeme getirdi.

Başlarda bu ortaklık iki kuruluşa da faydalı oldu. WH Smith mağazaları, müşteri trafiğini artırarak satışlarda artış sağladı; postaneler ise daha düşük işletme maliyetlerinden yararlandı. Ancak bu mutlu birliktelik çok uzun sürmeyebilir. İngiltere ve birçok ülkede şubeleri bulunan WH Smith mağazaları, başka bir şirkete satılabilir ve bu durumda 200 postane topluca kapatılabilir. Anlaşma ve pazarlıklar henüz devam ediyor. Postaneler, mektup ve paket göndermenin yanı sıra, birçok banka şubesinin kapanmasının ardından giderek daha fazla nakit yatırma ve çekme işlemi gerçekleştiriyor. Ayrıca ehliyet veya pasaport yenileme ve fatura ödeme hizmetlerini de sunuyor.

Dijitalleşme ile Gelen Kolaylıklar

Teknolojik yenilikler, bankacılık ve posta işlemlerini hızlı ve pratik hale getirdi. Mobil bankacılık uygulamaları ve internet üzerinden sunulan hizmetler sayesinde birçok işlem, şubeye gitmeden tamamlanabiliyor. Havale, fatura ödeme, kredi başvurusu gibi işlemler, birkaç tıklama ile gerçekleştirilebiliyor. Aynı şekilde, kargo gönderimi ve takip hizmetleri de çevrim içi platformlara taşındı. Bu durum, özellikle genç nesil için büyük bir kolaylık sağlıyor.

Kapanmaların Sosyal ve Ekonomik Etkileri

Buna karşın, banka şubelerinin ve postanelerin kapanması, özellikle yaşlı nüfus, kırsal kesimde yaşayanlar ve dijital teknolojilere adapte olamayan bireyler için ciddi zorluklar yaratıyor. Fiziksel şubeler, birçok kişi için finansal işlemleri gerçekleştirmek, sosyal etkileşim kurmak ve destek almak için önemli bir mecra.

Özellikle kırsal bölgelerde şube ve postane kapanışları, yerel ekonomiler üzerinde olumsuz etkiler yaratabiliyor. İnsanlar, daha uzak mesafelere seyahat etmek zorunda kalabilir; bu durum hem zaman hem de maliyet açısından ek yükler getirebilir. Ayrıca, evden mahalle postanesine yürüyerek spor yapan ve burada sosyalleşen yaşlı bireylerin yaşamları üzerindeki olumsuz etkiler de göz ardı edilmemelidir.

İşsizlik Sorunu ve Yerel Etkiler

Şubelerin kapanması, çalışanlar açısından da iş kaybı anlamına geliyor. Banka ve posta çalışanları, yerel topluluklar için sadece hizmet sağlayıcı değil, aynı zamanda bölgeye ekonomik değer yaratan bireylerdir. Bu kapatmalar, yerel ekonomiler üzerinde zincirleme bir etki yaratabilir.

Değişim kaçınılmaz, ancak hizmet sağlayıcıların bu dönüşüm sürecinde dengeli bir yaklaşım benimsemesi önemlidir. Kapanmalar, dijitalleşmenin doğal bir sonucu olsa da toplumun her kesimini kapsayıcı çözümler sunulmalıdır. Örneğin, kırsal bölgelerde mobil şubeler ya da geçici hizmet noktaları oluşturulabilir. Ayrıca dijital okuryazarlık programları ile bireylerin teknolojiye adaptasyonu desteklenerek geçiş sürecinde yardımcı olunabilir.

Banka şubeleri ve postanelerin kapatılması, dijitalleşmenin kaçınılmaz bir sonucu olarak karşımıza çıksa da bu süreç dikkatli yönetilmediği takdirde toplumsal eşitsizlikleri artırabilir. Hizmet sağlayıcıların, müşterilerin ihtiyaçlarını gözeten ve ekonomik dengeyi koruyan bir strateji benimsemesi, bu dönüşümün daha sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesine katkı sağlayacaktır.

Yıllarca üzerlerinden kâr elde ettikleri insanları, şartlar ve koşullar değişti diye bir anda kapı önüne koymak adaletli değildir. “Her şey kâr ve büyük şirketler için mi, yoksa insanlar (canlılar) için mi?” sorusunu soran kamu yararı politikalara yeniden ihtiyaç duyulmaktadır.