İstikrar devrinin ölümü, normalin sonu (2)

Bu yazı 12 Şubat 2024 tarihinde yayınlanmıştır

… 11 – 12 Ocak gecesinde, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri, bu kez Yemen’de Husi isyancılarına karşı olmak üzere, başka bir savaş cephesi daha açtı.

Husi isyancıları, Süveyş Kanalı’ndan geçen ticari gemilere saldırıp, uluslararası ticareti ve taşımacılığı zorlaştırdı. Tabii ki, Ümit Burnu etrafından giderek alternatif bir rota da kullanılabilir ama bu, 10 gün fazla sürüyor.

Bu durum, yakıt kullanımı ve personel maaşlarının yüzde 40’ın üzerinde artmasına neden oluyor ve “tam zamanında” ikmal hattını aksatarak enflasyonu körüklüyor.

Aynı gün içerisinde, Birleşik Krallık’ın Başbakanı Sunak, Ukrayna’ya 2,5 milyar poundluk ek askeri yardım yapılacağını duyurdu. Pratisyen hekimlerle yaşanan anlaşmazlıklar, “fon yetersizliği” nedeniyle çözülememişti.

O zaman, bu devasa miktar nereden geldi?

NATO’nun, Putin için caydırıcı olmadığı görüldü. Putin, Baltıklarda yeni bir cephe açmaya karar verebilir. Çin ve ABD de Çin’in Tayvan’ı istila etme olasılığı üzerinde yapmacık tavırlar sergiliyor.

Eğer bu durum gerçekleşirse bilgisayar çipi arzında ciddi bir aksama olacaktır. Intel ve diğer firmalarla çip üretiminin ABD’ye geri döneceği sözü, şu anda kurulum aşamasında.

Henüz üretim moduna geçilmedi. Ülkelerin kendilerini silahlandırmak için harcadığı askeri bütçeler, tüm dünya genelinde artıyor.

Birleşik Krallık, ABD ve Çin, buna öncülük ediyor. İsrail de ulusal güvenlik bütçesini arttırdı. 2 yıl ve 2 ay olan zorunlu askerlik süresi önce 2 yıl ve 6 aya, şimdi de 3 yıla çıkarıldı. Almanya, silahlanmanın yanında silah ve ordu üretimine büyük miktar paralar harcıyor. Polonya da öyle.

ABD ve Çin’in arasındaki çok gerçek siber ve casusluk savaşı, halihazırda sürüyor. 2024 yılı, “Süper Seçim Yılı” olacak. Seçimler genellikle değişim ve siyasi istikrarsızlık getirir. Birleşik Krallık, ABD, İsrail ve Avrupa genelinde seçimler bekleniyor.

Rusya ve Çin’de de seçimler olacak ama oralarda kimse pek değişim olmasını beklemiyor… Son birkaç yıldaki trend, daha sağ, milliyetçi ve yabancı düşmanı liderlerin seçilmesi. Hollanda’daki son sonuçlara bakın.

Avrupa Birliği kendi kendini parçalıyor gibi görünüyor. Yapay zeka artık bizimle ve çok gerçek. Bunun yanında, insanların gezegendeki öncü ve baskın tür konumunu yok etme potansiyeline sahip. Kimse de bunula ilgili konuşmuyor. Korkutucu zamanlardayız.

Bundan sonra bizi ne bekliyor? Zamanında denildiği gibi, tahmin etmek çok zor. Özellikle de geleceği…

Yine de benim tahminlerim şöyle: Yüksek enflasyon olacak ve gitmeyecek. Böylelikle faiz oranları da muhtemelen uzun bir süre yüksek kalacak.

Bu da konut piyasasının çok sönük bir durumda kalmasına neden olacak. Ancak, uzun vadede ev fiyatları enflasyonla aynı seviyede veya daha yüksek bir seviyede artacak.

İş yapmak zor olmaya devam edecek. Savaşlar sürecek ve yenileri başlayacak. Yapay zeka, insanların çok ileri gittiği son adım olabilir. 2024 yılının geri kalanının keyfini çıkarın.