Bugünlerde kimlerin iyi durumda olduğuna kısaca bir göz atmak, garip bir sonuca varmamıza neden olacak. Yirminci yüzyılın başlarında, en büyük şirketler bir şeyler üretiyor ya da maden çıkarıyordu.
Petrol şirketleri petrol çıkarıp rafine ediyordu. Çelik şirketleri çelik üretiyordu. Bir süre sonra da müzik yayıncıları sanatçılarla anlaşma imzalayıp film yapmaya başladı. Yüz yıl sonraysa işler gerçekten değişti. En büyük işletmeler hep bir şeyler yapıp üretmiyor. Basitçe söylemek gerekirse bir şeyler pazarlıyorlar (satıyorlar). Dünyanın en büyük konaklama (kısa süreli oda – otel?) şirketinin tek bir oteli bile yok.
Bu şirket, Airbnb. Dünyadaki en büyük taksi operatörünün sahip olduğu taksi sayısı sıfır. Adı, Uber. Dünyadaki en büyük yazılım/ uygulama distribütörü herhangi bir yazılım veya uygulama üretmiyor.
Apple AppStore. Aslında, teknik olarak uygulama üretmeyi denediler ve bu faciaya da AppleMaps dediler. Saçma bir şeydi ve herkes daha iyi (ve ücretsiz) olan GoogleMaps’ı tercih etti.
Dünyadaki en büyük müzik (ve film hizmeti de veriyorlar) distribütörü hiç müzik yayınlamıyor, herhangi bir sanatçıyı işe almıyor ve film çekmiyor. Apple iTunes Store. Dünyadaki en büyük film distribütörleri, yayınladığı içeriklerin küçük bir kısmını kendi yapıyor. Netflix ve Amazon. Yeni Disney+ (2019’un sonunda faaliyete başladı) dikkate değer bir istisna.
70 yıllık harika içerik kataloğunun tümünü, diğer streaming platformlarından geri aldılar (ve Marvel, Star Wars, History Channel, National Geographic, Pixar, Fox Entertainment ve 50’nin üzerinde başka şirketleri de). Faaliyete geçtikten yaklaşık 18 ay sonra da 100 milyon aboneye ulaşma yolundaydılar. Şu anda 200 milyon abonesi olan Netflix’in 100 milyon aboneye ulaşması 17 yılını almıştı.
Bugün, en büyük yiyecek distribütörleri (perakendeci?) tek bir yemek bile pişirmiyor, mutfak temizlemiyor ya da gıda güvenliği standartları için endişelenmeleri gerekmiyor. Telaşlanmayın; Just Eat, Deliveroo, Uber Eats ve hızlı büyüyen benzer operatörlerden bahsediyorum.
Dünyanın en büyük “her şey var” mağazası Amazon, sattığı şeylerin neredeyse hiçbirini kendi üretmiyor. Benzer şekilde eBay de hiçbir şey üretmiyor ama her şeyi satıyor. Buradan çıkarılacak ders, büyük bir iş kurmak için, diğer insanların yapıp ürettiği şeyleri pazarlayıp satmak daha kolay.
- Şans mı beceri mi?
- Mali danışmanınız zengin mi?
- Duyabileceğiniz en önemli soru
- Konut piyasasındaki son gelişmeler (2)
- Konut piyasasındaki son gelişmeler (1)
- Yoksul kalmanızı sağlayan 9 alışkanlık
- Borsa merkezli dolandırıcılıklar artışta – dikkatli olun…
- İnsanlar neden böyle aptalca şeyler yapıyor?
- Yıllık yüzde 73 oranında, garantili bir geri dönüş ister miydiniz?
- İstikrar devrinin ölümü, normalin sonu (2)