Pound maliyet ortalaması nedir ve sizi nasıl zengin edebilir?

Bu yazı 2 Kasım 2020 tarihinde yayınlanmıştır

Pound maliyet ortalaması (pound cost averaging) olarak bilinen bu finansal araca, yetkili finans ve yatırım danışmanlığı kariyerim sırasında rastladım. Daha önce az kişi tarafından duyulmuş bir şey ve hatta, bazı danışmanlar bunu tam olarak anlamıyor. Durumun böyle olması çok yazık; çünkü, bahsettiğim şey sizi çok zengin edebilir. Hem de hiç çaba göstermeden.

Neden ve nasıl olduğunu anlatayım. Diyelim ki, size iki yatırım seçeneği sunuldu ve düzenli (aylık) bir yatırım planına ayda 100 pound yatırım yapmak (ayırmak) istiyorsunuz. Planlardan biri istikrarlı olarak yılda yüzde 12’lik bir seviyede getiri sağlıyor. Böylelikle ilk yılın sonunda, ilk ay yapmış olduğunuz yatırımın değerinin 112 pounda ulaşmış oluyor.

Son (12’inci) ayın 100 poundluk yatırımına büyüme konusunda pek zaman kalmadığı için, onun da değeri 101 pounda ulaşıyor. Basit bir hesaplamayla tüm yılın getirisinin yaklaşık 72 pound olacağını, yani, yatırım planının değerinin yaklaşık 1272 pound olacağını görebiliriz.

Mümkün olan diğer plan ise konu hakkında bilgisi olmayan yorumcuların ve yatırımcıların genellikle “riskli” olarak nitelendirdiği, değerin düzenli olarak dalgalanmasını (artması ve azalmasını) bekledikleri şey. Bu planda da mesela her bir hissenin 1 pound değerinde olduğu zamanda yine ilk ayda 100 pound yatırıyorsunuz. Böylelikle 100 hisse almış oluyorsunuz. Hisse fiyatı değişken olduğu için ikinci ayda değeri 80 peniye düştü ve yüzde 20 oranında bir düşüş gerçekleşmiş oldu. Siz de yine 100 pound değerinde veya 125 hisse aldınız.

Üçüncü ayda hisse değeri 70 peniye düştü ve 142 hisse aldınız (100 pound değerinde). Dördüncü ayda 60 peni. Beşinci ayda 50 peni. Altıncı ayda daha da düşerek hisse değeri 40 peni oluyor. Daha sonra ise hisse değeri artmaya başlıyor. Yedinci ayda 50 peni, sekizinci ayda 60 peni, dokuzuncu ayda 70 peni, onuncu ayda 80 peni, on birinci ayda 90 peni ve on ikinci ayda hisse değeri tekrardan 1 pounda ulaşıyor. Siz de böylelikle son 100 hissenizi alıyorsunuz. Hissenin 12 ay sonundaki değeri tam olarak bir yıl önce olduğu kadardı. Aradaki fark yüzde 0. Buna rağmen, hisse fiyatı yıl boyunca dalgalanmalar yaşadığı için, basit bir hesaplamayla 1827 hisse biriktirdiğinizi ve bu hisselerin son değerinin 1827 pound olduğunu görebiliriz. 627 pound değerinde devasa bir kazanç ya da yüzde 52 oranında bir getiri sağlamış oldunuz. Piyasa / hisse değerindeki artış yüzde 0 oldu. Yani, yaklaşık 20 yıldır Birleşik Krallık’ta olduğu gibi, genel olarak piyasa yükselmese bile, yalnızca fiyat dalgalanmalarıyla makul getiriler sağlanabilir.

Bu, basitleştirilmiş bir örnek ve bu örnekte tüm satın alma masrafları görmezden geliniyor. Buna rağmen, temel prensibi iyi yansıtıyor. Eğer bir fonu (veya hisseleri) düzenli olarak satın alırsanız, zaman içinde fiyatlar artıp düşerken, yüksek değerli (pahalı) hisselerin sayısı azalacak ama BİR SÜRÜ düşük masraflı (ucuz) hisse olacak. Finansal açıdan tarihe bakınca görülüyor ki, piyasalar değişkendir ve değişken kalmaları beklenebilir. Değişkenlik, bazı şeylerde yukarı ve aşağı yönlü dalgalanmalar olduğunda meydana gelir. Bu, risk almaktan farklıdır. Pound maliyet ortalaması ile değişkenliği avantajınıza kullanabilir ve yıllar geçtikçe zengin olabilirsiniz. Hem de ciddi şekilde zengin.