Kripto efsaneleri (1)

Bu yazı 20 Mart 2023 tarihinde yayınlanmıştır

İlk olarak resmi bir uyarıda bulunayım. Bu yazının bir kısmı bazı kişilere kırıcı, sinir bozucu ya da can sıkıcı gelebilir. Eğer özellikle hassas bir yapınız varsa lütfen hayatınıza devam edin.

Bitcoin (ve diğer kriptolar) geri dönecek mi? Lütfen bu dolandırıcılıklara kanmayın.

SVB’nin (Silicon Valley Bank) ABD’de iflasının ve Birleşik Krallık şubesinin HSBC tarafından “kurtarılmasının” (aslında 1 pounda alınmasının) ardından, birden bire kripto para birimleri yeniden moda oldu. Bitcoin, bir ayda yüzde 30’un üzerinde değer kazandı. Kripto spekülatörleri ve destekçileri, saklandıkları mağaralardan çıkarak masum kurbanlar aramaya koyuldu. Peki, neden “ciddi” finans oyuncuları bile bu saçmalığı kurcalıyor? İşte nedeni:

Albert Einstein’ın, “delilik, sürekli aynı şeyi yapıp farklı bir sonuç almayı beklemektir” diye bir söz söylediğine yönelik bir yanılgı var. İş ve finans dünyasına yakın başka bir söz de şöyledir: “Bir kişi sizi bir kez kandırdıysa bu onun suçudur ama ikinci kez kandırdıysa sizin suçunuzdur.” Bu eski hikayeler neden mi aklıma geldi? Çünkü Bitcoin, tokenler, dijital para birimleri ve NFT’lerden oluşan kripto dünyası, ölümün eşiğinde gibi görünmelerine rağmen aniden dirildi. Kripto girişimcileri, tüccarları ve pazarlayıcıları son altı aydır saklandıkları deliklerden çıkıp (yılın başından beridir) yine çabucak “servet” kazanma konusunda masum insanları ikna etmeye çalışıyor.

Dolandırıcılar her yerde. Facebook, Instagram, Youtube gibi sosyal medya platformlarında. Kaçınmak çok zor…

Bunları beklenmedik birkaç yerde de görmek mümkün. İstikrarlı, mantıklı iş ve yatırımlarla bilinen, yüz milyarlarca pound değerinde emeklilik ve yatırım fonu idare eden büyük yatırım bankaları ve yatırım evleri, halka “bankacılık sistemiyle işbirliği içerisinde dijital varlık alımı fırsatı” sunuyor. Dijital para birimlerinin dünyadaki popülaritesinin artmaya devam ettiğini söylüyorlar. Merak ve ilginin yanında, bu alana girmeye yönelik birkaç endişe var. Bunlara ünlü marka isimler ve yatırım bankaları da dahil. Yalnızca Google’a “ünlü banka” (neredeyse herkes yapar) ve “kripto fonu” yazın ve ne çıkacağına bakın. İsimlerini neden mi vermiyorum? Dava EDİLMEMEYİ tercih ederim de ondan.

Bu “ünlü” ve “saygın” isimler yalnız değil. Son zamanlarda Bitcoin’in fiyatından görülen artış bizi, insanların daha önce tekrar ettiği haberlere, “kripto kışı” olarak bilinen durumun başlangıcının öncesine geri götürüyor. ABD’de bir kripto yatırımcısı televizyonda, Bitcoin’in iki-üç yıla kadar 50 bin ve 100 bin dolar arasında bir seviyeye ulaşacağını söyledi. Başka bir yerde, başka bir yatırımcı / pazarlamacı, online bir haber sitesine, insanların biraz daha pozitif bir havada olduğunu ve son dönemlerle ilgili daha rahat olduklarını söyledi. Kripto piyasasının hâlâ ekonominin geleceği olduğunu anladıklarını belirtti. Eğer emin olamıyorsanız bu konuyu tekrardan netleştirme zamanı gelmiştir: Kesinlikle kripto piyasasının çoğunluğu büyük bir dolandırıcılıktı ve hâlâ da öyle…