Şık, Rahat, Ergonomik ‘BULDAN BEZİ’

Bu yazı 12 Eylül 2019 tarihinde yayınlanmıştır

Herkese yeniden merhaba sevgili okuyucularım, yeni sezonda küçük dokunuşlarla büyük değişimler yaratmak adına moda, stil, makyaj ve dekorasyon konulu yazılarımla tekrar sizlerle birlikteyim. Huzur dolu pozitif günlerin sizlerle olması dileğiyle bu sezonun ilk yazısını kaleme alıyorum… Hasretle geride bıraktığım yaz tatilini Türkiye’de geçirdim.Sevdiklerimizi görme amaçlı ülkemizin değişik bölgelerinde bulunma fırsatı buldum. Bu kulvarda yolumuz tekstil şehri olarak bilinen Denizli ve Buldan’a da düştü. Dokumacılığın eski bir gelenek olduğu ülkemizin her bölgesine, şehrine özgü hayran kalınacak bir çok ürün var, Denizli ve çevresinde de etkilenilecek en önemli ürünlerden bir tanesi ‘Buldan Bezi’. Bu dokuma kumaşdan yapılan ürünlere hayran kalmamak imkansız.

Kumaşın Dokusu

Pamuklu bir kumaş türü olan Buldan Bezi sağlıklı yapısı ve dayanıklılığı ile yüzyıllardır kullanılmaya devam ediyor. Genel olarak %100 pamuk olarak üretilen bu kumaşın anti-alerjik, terletmeyen, serin tutan, vücuda nefes aldıran, rahat ve sağlıklı yapısı özellikleri arasında yer alıyor.

Buldan Bezinin Tarihçesi

Dokumacılığın Buldan da kent tarihi kadar eski olduğu söyleniyor. M.Ö. 2.yy kadar götürülen dokumacılığın kökleri, Romalılar dönemindeTripolis’teki dokumacılıkla ilişkilendiriliyor.Türkiye Bilimler Akademisi adına incelemeler yapan arkeoloji ekibi Buldan ve civarında ilkel dokuma tezgahlarında kullanılan topraktan yapılma tezgah parçaları bulmuşlar. M.Ö. 2. yy.da kurulduğu bilinen Buldan’ın dokuma ve tekstildeki başarıları günümüze kadar gelmiş. Yörenin kültürel kimliği Buldan Bezi ve Buldan dokumacılına yansımış. Kentin dokumacılık tarihi ile ilgili rivayetlerden biri de; Orta Asya’nın kuzeyinden gelen Türklerin Anadolu’da konakladıkları yerlerde dokumacılığı öğrenerek, Buldan’daki kestane deresinin bulunduğu bölgeye gelip doğal ürünlerden bürümcük kumaşlar üretip giysi olarak kullanmaları. Hitit, Frig, Lydia, Pers, Roma ve Bizans uygarlıklarının da bu dokumacılık türünde ürünler verdiği saptanmış. Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarında saray için gerekli kumaşların çoğu Buldan’dan temin edilmiş. Bugün Topkapı Sarayı müzesinde sergilenen Padişah Genç Osman’ın gömleği ve Ertuğrul Gazi’nin içliği Buldan’da dokunup üretilen kumaşlardan yapılmış.

Günümüzde Buldan Bezi

Eski tarihlerden günümüze kadar gelen Buldan dokumacılığı günümüzde el sanat alanı, çeyiz, havlu, bornoz, perde, masa örtüsü, nevresim gibi bir çok alanda kullanılıyor. Buldan bezinin orjinal dokunuşunda % 100 pamuk ve ipek kullanılarak yörede yetişen sumak, palamut, ceviz, soğan kabuğu gibi bitkilerle de boyama yapılıyor. Ancak ucuz ve pratik olması nedeniyle son yıllarda ipek yerine floş, pamuklu iplikler ve kimyasal boya kullanımı yaygınlaşmış durumda .İlkel görünümlü araçlarla üretilen iplikler boyama işleminden sonra el tezgahlarında işlenerek etkileyici parçalara dönüştürülüyor.

Giyimden ev tekstiline kadar bir çok alanda kullanılan Buldan Bezi vücuda nefes aldırarak serin tutuyor ve terletmiyor. El emeği göz nuruyla ilmek ilmek işlenen Buldan Bezi yöre halkının geçim kaynağını oluşturuyor. El gücüyle çalışan ve ağaç tezgahlarda dokunan ev tekstil ürünleri en çok tercih edilenler arasında. Ancak teknolojik gelişimin bir sonucu olarak  el tezgahları yerini, motorlu mekanik tezgahlara devrediyor gibi gözüküyor. Buldan halkı bu noktada iki ayrı düşünceye sahip; Bir kesim gelecek nesillere aktarılması açısından orjinal dokuların devam etmesinden yanayken, diğer kesim ise daha kolay para kazanmak ve dünya ekonomisine daha kolay entegre olmak için sanayileşmenin nimetlerinden faydalanmayı tercih ediyor. Bu noktada üreticilerin birlik olamaması ve ortak hareket etmemeleri orjinal Buldan Bezi nin gelecek nesillere aktarılamama riskine neden oluyor. Son yıllarda ucuz Çin piyasası buldan bezlerini de ele geçirmiş, yöre halkı ise bu durumdan çok tedirgin. Bir çok insan ucuz Çin malı

ürün satışlarının kendi ayaklarına sıkmak gibi bir durum oluşturduğunu düşünüyor.

Kumaşın Kullanım Alanları

Buldan bezi el sanatlarında, gündelik hayatımız da gömlek, havlu, masa örtüsü, elbise, bluz, bornoz, havlu, gecelik, sabahlık, peştamal, fular, şal, çarşaf, mendil ve sofra bezi gibi pek çok amaçla kullanılıyor. Üzerine yöresel desenler işlenerek ev tekstilinde de kullanımı yaygın, özellikle perde modelleri ev dekorasyonunda tavsiye edilir nitelikte.

Piyasada Buldan Bezi

Buldan İlçesi ve Denizli civarında ki bir çok mağazada bu ürünlerin bin bir çeşidi mevcut. Orjinal dokudaki kumaşları yerinde (Buldan İlçesi) bulmak çok daha kolay, ekonomik ve keyifli. Ayrıca yerli ve dünya piyasasında satışta olan Buldan Bezi ürünleri online satış mağazalarında satışa sunulmakta.

Benim Görüşlerim

Bu yaz kullanma fırsatı buluğum bu ürünler hakkında söylenecek çok söz var;

• Herkese rahatlıkla tavsiye ederim.
• Elbiseleri şık, rahat, hafif.
• Havlu ve bornozlar bir harika; özellikle seyahat edecekler için valizinizde çok az yer kapladığını, çok kolay kuruduğunu ve su emiciliğinin çok iyi olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim.
• Eski, kalın, bir türlü kurumayan plaj havlularınızı atma zamanı geldi diyebilirim. Hafif, ergonomik ve rahatlatıcı renklerde dokunmuş bu modeller tatilde işinizi çok kolaylaştıracak cinsten..
• Güneşlenirken, kurulanırken yada sahilde mayonuzun üzerine pratik bir şekilde giyebileceğiniz plaj bornozları tam bir kurtarıcı. Hem üzerinizde şık duruyor hemde güneşten cildinizi koruyor.
• En sevdiğim özellikleri ise ince ve yumuşak dokularıyla valizinizde çok yer kaplamamaları. -İşlemeli perde ve yastıkların evinize ayrı bir hava katacaği kesin.

Buldan Bezi Korunmalı

Yukarıda da bahsettiğim gibi özellikle son yıllarda sanayileşmenin kurbanı olan Buldan Bezi orjinalliğini yitirmek üzere. Tarihsel gelişimini korumak ve gelecek nesillere aktarmak adına Buldan Bezi ve bunun gibi ülkemize ait orjinal dokuların yapısı korunmalıdır. Sanayileşmenin acımasız alanına bırakılmamalıdır. Yetkililer, yöresel halk bu konuda birleşmeli orjinal dokuların bozulmaması için gerekli adımları atarak ortak paydada buluşmalıdırlar. İş insanları, devlet yetkilileri bu tarz değerlerin dış piyasada tanıtımını, satışını sağlayarak yöredeki emekçi insanlara destek olmalıdırlar… Değerlerimizin korunarak gelecek nesillere aktarılabilmesi için herkesin elinden geleni yapması umuduyla!!