Bu, iki kısımdan oluşan bir yazı. Biri iyi. Diğeri kötü. (2)

Bu yazı 16 Kasım 2020 tarihinde yayınlanmıştır

Bir borçlandırma uzmanı, damga vergisi tatilinin (Stamp Duty holiday) satın alma masraflarını büyük oranda düşürdüğünü ve konut piyasasına gerekli desteği sağladığını belirtti.

Yayınlanan bir rapora göre, alıcıların damga vergisi tatilinden faydalanmaya başlamasıyla, ilk iki haftada Londra’da ev satışları yüzde 27 oranında arttı. Emlak acenteleri de konuyla ilgili şöyle görüş bildiriyor: “Taşınmak isteyen müşterilerden gelen taleplerin artışta olduğunu görüyoruz ve mortgage faizlerinin en düşük rekor seviyelerde olması, ev almak için kesinlikle çok cazip bir zaman olduğunu gösteriyor.” Her şey güzel gözüküyor değil mi? Pek değil. Hikayenin kötü bir kısmı olduğunu söylemiştim. Benim kişisel fikrime göre (ve bu sadece BENİM fikrim), ekonomik olarak ve bundan dolayı konut piyasası için de yıkıcı olacak bir fırtınaya doğru ilerliyoruz. Buna benzer başka yorumlar da gördüm. Bunların birinde, fiyatların 18-20 yıl içinde eriyeceği ve yakında 2001 fiyatlarıyla ev alabileceğinize yönelik bir tahminde bulunuluyordu.

Emlak konusunda hiçbir şeyin hızlı bir şekilde gerçekleşmemesi nedeniyle, fiyatlardaki düşüş aylar ve hatta yıllar boyunca kademeli bir şekilde olabilir. Büyük çapta işten çıkarmalar, büyük şirketlerin kapanması, işsizliğin artması ve ekonomik gerilemenin artmasıyla birlikte piyasa, alıcıların giderek azaldığı ve çok sayıda çaresiz satıcının olduğu bir piyasaya dönüşebilir. Satıcıların çaresiz olduğu zamanlarda da gerçek ortaya çıkar: Bir mülkün değeri, bir emlak acentesinin satmayı umduğu veya Zoopla’nın söylediği miktarda değildir. Mülkün değeri, çaresiz bir satıcının, istekli bir alıcıdan kabul edeceği kadardır.

Örnek vermek gerekirse, bir alıcının 150 bin poundu varsa (veya o kadarını bir araya getirebilirse), mülkün piyasaya 250 bin pound değerinde sürülmüş olmasının pek önemi yoktur. Satılması gerekiyorsa ve başka alıcı çıkmazsa, o mülkün değeri 150 bin pound olacaktır. Geçenlerde, Londra’nın merkezinde bulunan lüks bir ev için 18 ayda üçüncü kez fiyat düşürüldüğünü ve hala satılmamış olduğunu gördüm.

Ev için istenilen fiyat, şimdiye kadar yüzde 29 oranında düşüş gösterdi. Yakında bunun gibi çok daha fazla şey görebiliriz.