Büyük mağazalar çıkmazda mı? (2)

Bu yazı 19 Ekim 2021 tarihinde yayınlanmıştır

…Birkaç yıl önce, ABD’de ilginç bir proje görmüştüm. Orta büyüklükteki bir kentin dışındaki iki katlı alışveriş merkezinin yenilenmesiyle ilgili bir projeydi.

Binada ortası açık merkezi bir alan vardı ve yüksek tavanındaki camdan günışığı alıyordu. Birinci katta bir “balkonun” etrafında mağazalar vardı. Hendon’daki Brent Cross alışveriş merkezine benziyordu.

Yine mağazaların çevrelediği zemin kat çok daha küçük ünitelere bölünüp kiralanmıştı. Bu katta kahvaltı, öğle yemeği, akşam yemeği ve iş sonrası içkiler olmak üzere, devamlı yiyecek ve içecek alınabiliyordu.

Çamaşırhane hizmeti de sunuluyordu ve gıda ürünleriyle diğer temel ihtiyaçlar için 7 gün 24 saat açık dükkanlar da vardı. Ayrıca, orada yönetim ve bakım ekipleri de bulunuyordu ve istendiği takdirde temizlik hizmetleri sunuluyordu.

Birinci kat, çok sayıda “mikro dairenin” bulunduğu bir kata çevrilmişti. Büyüklük olarak otel odalarıyla aynıydılar ve hepsinin özellikleri de aynıydı. İki kişilik bir yatak, duş, tuvalet ve ayrıca tekne, kettle ve mikrodalga fırın bulunan çok basit bir “mutfak.” Buradaki amaç, bekarlara veya çiftlere esnek ve kullanışlı, uzun dönemli kira ve bir otel arasında, oldukça uygun fiyatlı bir alternatif sunmaktı.

Bir alt katta günün her saatinde yemek alınabilmesi, temizlik hizmeti, çamaşırhane ve alışveriş yapacak yerler olması da cabası (yani dairde yemek yapmaya, temizliğe zaman harcamaya ya da çamaşır makinesi bulundurmaya gerek yok).

Bunun yanında, uzun dönemli bir yükümlülüğe girmeye de gerek yok. İster bir hafta kalın ister bir yıl. Toplu taşıma kullanmak istemiyorsanız, ücretsiz park yeri hizmeti de var. Bu konsept çok başarılı oldu ve muhtemelen yıllarca boş kalacak bir bina da harika bir şekilde değerlendirilmiş oldu.

Bunun için hayal gücü ve istekli bir mülk sahibi gerekli. Boş binalar için de yüksek miktarda vergi ücretleri ödenmesi gerekiyor.

Uzun dönemli bir kiralama anlaşması (binayı donatmak için bir süre kira ödenmeyecek bir anlaşma olabilir), doğru bir mülk sahibi için çekici bir teklif olabilir. Hatta mülkü satın almak için pazarlık yapma imkanına da sahip olabilirsiniz.

Böylelikle, orayı satın almak için para yatırmadan önce işletmeciye orayı donatmak için düşük masraflı, daha az riskli bir yol sunulmuş olur.