İngiltere’de Kiracı Hakları Yasa Tasarısı – 2

Bu yazı 23 Ocak 2025 tarihinde yayınlanmıştır

Geçen hafta ele almaya başladığımız ve kısaca “Section 21’in kaldırılması yasası” olarak adlandırabileceğimiz yasa tasarısı, Başbakan Yardımcısı Angela Rayner MP tarafından gündeme getirildi ve bu Perşembe günü Parlamento’da görüşülecek.

Bu yazıyı okuduğunuz sırada, yasa belki de çoktan yürürlüğe girmiş olacak. Biz yine de konuyu irdelemeye devam edelim. Yasada son dakika değişiklikleri olması durumunda, ilerleyen haftalarda gelişmeleri takip etmeyi sürdüreceğiz.

Kiracı ya da ev sahibi olarak, bu gazetenin okurlarının neredeyse tamamını ilgilendiren bu düzenleme, ev sahiplerine önemli yükümlülükler getiriyor. Geliri yeterli olmayanlara kira desteği sağlayan devlet, bu yükün bir kısmını ev sahipleriyle paylaşmak istiyor gibi görünüyor. Section 21 maddesinin ev sahiplerine tanıdığı yetkiyle evsiz kalan kiracılar, belediyelere başvurarak barınma talebinde bulunuyor.

Yeni yasa, ev sahiplerine daha fazla sorumluluk ve kiracılara daha fazla hak tanırken, kurallara uymayan ev sahiplerine 40 bin sterline kadar ceza verilmesini de içeren çeşitli yaptırımlar öngörüyor.

Örneğin, kiracı evde hayvan beslemek isterse ev sahibi buna itiraz edemeyecek. Birden fazla depozito talep etme dönemi sona erecek; ev sahipleri yalnızca bir aylık kira bedeli kadar depozito talep edebilecek. Ayrıca, ev sahipleri tahliye talebiyle mahkemeye gitmeden önce Ombudsman sistemine başvurarak bir çözüm aramak zorunda kalacaklar.

Ev Sahipleri İçin Yeni Düzenlemeler ve Veritabanı

Tasarıda, ev sahiplerinin geçmişte kiracılara karşı kötü niyetli davranışlarda bulunup bulunmadığını belirlemek amacıyla bir veritabanı oluşturulması planlanıyor.

Bu veritabanı, kiracıların güvenliğini artırmayı ve kötü niyetli ev sahiplerinin sektörde faaliyet göstermesini engellemeyi hedefliyor.

Aynı şekilde, kötü niyetli, kirasını ödemeyen ve bunu alışkanlık haline getiren kiracılar için de benzer bir uygulamanın yapılması faydalı olabilir.

Tasarıya İlişkin Potansiyel Etkiler

Kanun tasarısının yasalaşması durumunda, kiracılar üzerinde büyük etkiler yaratması bekleniyor.

Özellikle kusursuz tahliye uygulamasının kaldırılması, kiracılara önemli bir güvence sağlayacak. Bu sayede kiracılar, ev sahiplerinin keyfi kararları doğrultusunda tahliye edilme korkusu olmadan, uzun süre oturabilecekler.

Ayrıca, kira artışlarının sınırlanması kiracıların yaşamlarını daha öngörülebilir hale getirecek ve yüksek kira artışlarıyla başa çıkmalarını kolaylaştıracak.

Konut standartlarının iyileştirilmesi ise kiracılara daha sağlıklı ve güvenli yaşam alanları sunacak. Ev sahipleri açısından ise tasarıdaki bazı değişiklikler endişe yaratıyor.

Kusursuz tahliyenin kaldırılması, ev sahiplerinin kiracıları tahliye etme konusundaki esnekliklerini sınırlandıracak.

Ayrıca kira artışlarının sınırlanması ve mülk bakımı gibi ek sorumluluklar, ev sahipleri için mali yük anlamına geliyor.

Bu düzenlemeler, bazı küçük mülk sahiplerini piyasadan çekilmeye yönlendirebilir ve kiralık konut sayısında azalma yaşanabilir.

Tartışmalar ve Eleştiriler

Kiracı Hakları Yasa Tasarısı, kiracı ve ev sahipleri arasında bir denge kurmayı hedeflese de, farklı taraflardan eleştiri alıyor. Kiracı grupları, tasarının genel olarak olumlu olduğunu belirtmekle birlikte, bazı düzenlemelerin yetersiz kaldığını savunuyor.

Özellikle, kira artışlarına ilişkin daha sıkı önlemler alınması gerektiği görüşündeler. Kusursuz tahliyenin kaldırılması ve kira artışlarının sınırlandırılması, birçok ev sahibi tarafından tehdit olarak görülüyor. Bazı ev sahiplerinin, tasarı yasalaşırsa kiralık mülklerini satmayı planladıkları da ifade ediliyor.

Daha önce de ele aldığımız ve uzun olması nedeniyle iki haftadır üzerinde durduğumuz bu konu, toplumumuzu yakından ilgilendiriyor.

Çok sayıda insanın ikinci ya da üçüncü evleri bulunuyor; kira, kiracı ilişkileri ve bu yasa onları doğrudan etkiliyor. Son söz olarak konuyu özetlersek: Kiracı Hakları Yasa Tasarısı, kiracılar için önemli bir güvence sağlamayı ve konut sektöründe daha adil bir ortam yaratmayı amaçlayan büyük bir adım olarak öne çıkıyor.

Kusursuz tahliyenin kaldırılması, kira artışlarının sınırlanması ve konut standartlarının iyileştirilmesi gibi düzenlemeler kiracılara daha fazla hak sağlarken, ev sahipleri için bazı zorlukları beraberinde getiriyor.

Yasa tasarısının nihai hali ve uygulaması, İngiltere’deki kiracılık sektörünün geleceği açısından kritik önemde olacak. Hem kiracılar hem de ev sahipleri için adil bir denge sağlanması, uzun vadede sektördeki sorunların çözülmesine katkı sunabilir.