“Buy to let” için gerçek tehdit…

Bu yazı 25 Nisan 2022 tarihinde yayınlanmıştır

Son zamanlarda enflasyon ve faiz oranlarındaki artış hakkında söylenen şeylerden sonra, birçok kişinin artan faiz oranlarının yarattığı ciddi tehdidi doğru düzgün göz önünde bulundurmadığını düşünen bir tek ben miyim?

Ev sahipleri, son birkaç yıldır her taraftan darbe yiyor ama ben, bu seferki darbenin oldukça ciddi ve gerçekten tehlikeli olduğunu düşünüyorum. Düşük faiz oranları elimizde kalan tek şeydi ve kazancı korumak açısından oldukça önemliydi. Şöyle örnek vereyim: Yalnızca 4 ay önce, Birmingham Midshires gibi bankalar, beş yıl sabit yüzde 1,58 faizle yüzde 60’lık “re-mortgage” anlaşmaları sunuyordu. Şimdi, faiz oranı yüzde 2,34’e çıktı.

Bu da politika faizinin puanı yüzde 0,65 artmış olmasına rağmen, anlaşmada sunulan faiz puanının yüzde 0,76 arttığı anlamına geliyor (ya da oran olarak 48’in üzerinde). Yine aynı bankaya baktığımızda, yüzde 75’lik bir anlaşmanın beş yıllık sabit faizi yüzde 1,94’tü. Şimdiyse yüzde 2,71. Bu da faiz puanının yüzde 0,77 arttığı anlamına geliyor.

Birçok diğer banka da aynı yolu izliyor gibi görünüyor ve bu daha başlangıç. Oranlar artmaya devam edecek. Getirilerin de gittikçe düşmesiyle birlikte faizler daha da artacak. Ben, çok yakında birçok ev sahibinin vazgeçeceğine (çok sayıda satış yapacağına) ve artık ev satın almamaya başlayacağına inanıyorum (ben de bunun bir örneğiyim ve yakın zamanlarda mantıklı olduğu için değerlendirmeyi düşündüğüm bir anlaşma, faizlerdeki son artışlar nedeniyle artık mantıklı gelmiyor).

2009’da İngiltere Merkez Bankası faizleri yüzde 5’ten yüzde 1’in altına düşürdükten sonra hep söyle düşündüm: Tek başardıkları bir zaman bombası yaratmak oldu ve gelecekte bir gün, yaşanan olaylar bu kadar düşük faiz oranlarına sahip olmayı gerçek dışı hale getirdiğinde, bu bomba patlayacak ve emlak piyasasında şiddetli bir çöküşe neden olacak. O zamandan beri bu işin tadını çıkardım ama nihayet partinin sona erme vakti gelmiş olabilir.

Benim önerim, mevcut emlak varlıklarınızı gözden geçirmeniz ve profesyonel tavsiye almanız yönünde. Emlak sahibi olma işinde kalmak isterseniz belki uzun dönemli ve sabit faizli anlaşmalara geçersiniz (ne kadar uzun, o kadar iyi). Son zamanlarda 10 yıl sabit faizli anlaşmalar gördüm. Belki “şişmanlamak için zayıflamak” seçeneğini de gözden geçirebilirsiniz. Daha küçük, yan mülklerinizi satıp, aldığınız parayı esas mülklerinizi geliştirip mortgage ödemelerini yapmak için kullanabilirsiniz.

Artık özel sektörde ev kiralayan ev sahipleri, vergi için mortgage faizlerini kira gelirlerine karşılık gösterip dengeleme yapamıyor. O yüzden, faizlerin yüksek olduğu zamanlarda çok borçlu olmak tam bir felaket olabiliyor.