Çocuklara korkmamayı öğreten şenlik…

Bu yazı 9 Kasım 2018 tarihinde yayınlanmıştır

Kapıyı açtığımda karşımdaki birbirinden korkunç giysilerle küçük cadılar “şeker mi şaka mı?” diye sordular. Şekeri tercih ettim, şaka deseydim beni korkutacaklardı. Bugünlerde sıkı durmalıyım, öyle korkmaya pek niyetim yok.

İngiltere’de 31 Ekim akşamları kutlanan Cadılar Şenliği (Halloween) eski bir Pagan festivali… Cadılar Şenliği’nde çocuklar korkunun yapay bir olgu, insan yapımı bir kurgu olduğunu öğreniyor. İktidardan, patrondan, cehennemden, tanrıdan, karanlıktan, hırsızdan, katilden, çakaldan hatta anne ve babadan korkmamayı öğreniyor, yoksa korkmaya başlanıldığında, “bilinç” duygunun arkasına itiliyor.

Örneğin komşunun bahçesinden elmayı “haram” diye cehennem korkusundan çalmamak yerine, komşunun emeğine saygı gereği çalmamak arasında dağlar kadar fark var. İlkel ve feodal toplumları yola getirme yöntemi korkunun çağımızda yeri olmaması gerekse de, “korku” hala işe yarıyor. “Bak bir daha çiş yaparsan pipini yakarım” ya da “Dersini yapmazsan karanlık odaya gidersin” diye korkutulan çocuk, büyüyünce de sendikaya üye olmaktan, iktidarı eleştirmekten kolayca korkacağını düşünebiliriz sanırım.

***

İngiltere’de 5 Kasım günleri yapılan Guy Fawkes Gecesi ya da Havai Fişek (Bonefire Night) geceleri de yine keyif aldığımız bir kutlama… Ateş yakarak ve havai fişek atılarak kutlanan günün tarihi 16’ncı yüzyıla uzanıyor… İngiltere parlamentosundaki Protestan yönetimin baskısına karşı Katolik Guy Fawkes ve arkadaşları 5 Kasım günü parlamentoyu 36 barut fıçısıyla uçurmayı planlar. Bunu haber alan kral da parlamentonun bodrumunda barut fıçılarıyla yakalattığı eylemci Guy Fawkes’ı idam eder… Yıllar sonra 5 Kasım geceleri “Guy Fawkes” olarak kutlanmaya başlanır. Sanırım Protestanlar Guy Fawkes’ın yakalanışını, Katolikler de Guy Fawkes’in cesur eylem planını kutluyor olmalı. Kutlamaların haksızlığa karşı çıkan döneminin ateşli eylemcisi ve anarşisti Guy Fawkes’i unutturmaması hoş tabii. Guy Fawkes, bugün internetin ünlü anarşist hacker grubu Anonymous’tan Wall Street işgal eylemcilerine kadar her yerde karşımıza çıkan o ünlü maskenin de esin kaynağı. İngiltere’de çocuklar da Cadılar Şenliği ve Guy Fawkes Günü’nde korkuya şerbetleniyor. Darısı Türkiye’deki çocuklara…

***

İngiltere’de “bank holiday” denilen bazı pazartesi tatillerinin neden “tatil” olduğunu sokaktaki İngiliz de bilmiyor. Bank Holiday, çalışma yaşamının sibobu. Özellikle çalışanlar o günlerde derin olmasa da kısa bir soluk alabiliyor. Christmas ve yıl sonu tatili ise çalışanlar için tam hayat öpücüğü. Bu yıl 22 Aralık’ta başlayacak tatil; memurlarda 10, öğrencilerde ise 2 haftalık dinlenmeyi de beraberinde getirecek.

Türkçe’ye Noel diye çevrilen Christmas çoşkusu Kasım’ın ortasında başlıyor. Christmas alışverişleri de ekonomi ve istihdama canlılık getiriyor. Her ne kadar Christmas sonrasında tüketim grafiği yere çakılsa da büyük indirim kampanyaları imdada yetişiyor. Ülkede “alternatif Christmas” yapanlar da yok değil hani. Hediyeleri Christmas’ta alıp vermek yerine dev indirimlerin başladığı Christmas sonrasına erteleyenlerden söz ediyorum. Bu Kurban Bayramı sonrasında, kurban fiyatlarının düştüğü zamanda kurban kesmek gibi bir şey olsa da “alternatif” kelimesi kulağa hoş geliyor doğrusu.

Christmas’ta hediyelerin yanı sıra “lapa lapa kar yağsın” beklentisini de unutmamalı. Herkesin ailesini ziyarete gittiği Christmas haftası, göçmen yalnızlığımızı da yüzümüze vuruyor. İçine giremediğiniz bir kültürün çoşkulu bir haftasına seyirci kalmak, ne de olsa içimizi burkuyor…