Emlak yatırımcıları için son gelişmeler (4)

Bu yazı 24 Ekim 2022 tarihinde yayınlanmıştır

5. CO (karbonmonoksit) alarmı: 1 Ekim 2022 tarihinden itibaren, kiralık mülklerin, içerisinde “sabit yanmalı eşya” bulunan her odasında karbon monoksit alarmı bulunması zorunlu oldu. Bunlara gazlı kombiler, gazlı ısıtıcılar ve odun sobaları da dahil ama gaz ocakları dahil değil (nedenini bana sormayın). Buna uymamanın cezası 5 bin sterlin. Unutmayın!

6. Tarih tekerrür mü ediyor? İnsanların borç sıkıntısı çekmesi ve kredileriyle kredi kartı borçlarının vadelerini uzatmak istemeleri nedeniyle ikinci ipotek (second mortgage) borçlanmasında büyük artış yaşanıyor. Eğer en başta neden borca girdikleri konusunu ele almamışlarsa tehlikeli bir durumun içindeler. Yoğun bir şekilde doğrudan sağlayıcılarla pazarlama yaptığımda, insanların çoğunun, yüksek faizler ödedikleri ikinci ipotekler nedeniyle mali zorluklar yaşadığını gördüm. Örneklerin birinde, ilk ve ikinci ipoteğin sağlayıcıya aylık masrafı bin 200 sterlindi. Aldığı kira ise 750 sterlin. Para biriktirmek için eve geri taşınmıştı.

7. Süper zenginler neyin peşinde? Son 6 ayda, Londra’da değeri 10 milyon sterlinin üzerinde olan 61 tane lüks ev satıldı. Bu, son 10 yılda görülen en yüksek rakam. Belgrave Square’da 90 milyon sterlinin üzerinde değeri olan bir ev de buna dahil. Sterlinin zayıf olması, bu tür alıcıları teşvik eder. Ayrıca, bence 2008 sonrası olan şeylerin geri döndüğünü de görüyoruz: Kaliteye kaçış. Ekonomik ve jeopolitik karmaşaların yaşandığı zamanlarda, Londra’daki en iyi posta kodları, aşırı zenginler tarafından, güvenli bir varlık deposu olarak rağbet görür. Tabii ki, bu tür alıcılar, faiz oranlarındaki veya hayat pahalılığındaki artıştan pek fazla etkilenmiyor. Bu durum ayrıca, pandemi ve Brexit sonrası Londra’nın gerile içinde olacağı teorisine de kuşku düşürüyor.

8. Talep hâlâ güçlü: Artan hayat pahalılığı, kısıtlı arz karşısında alıcıları caydırmıyor… henüz. Birleşik Krallık konut fiyatları geçen aylarda, son 18 yılda görülen en hızlı şekilde artış göstermişti. Daha büyük evlere yönelik talepler, arzı oldukça geride bıraktı. Çift yönlü bir piyasayla karşı karşıya kalabiliriz. Daha fazla geliri olup daha büyük evlere parası yetenler, büyük ölçüde hayat pahalılığındaki her türlü artışı sindirebilir. Özellikle de mortgage faizleri ucuz olursa. Aslında, bu durumda enflasyon oranının oldukça altında borçlanıyorsunuz. Yani, reel anlamda bakılınca, banka size para ödüyor!

9. 2 milyon kişi zorluk çekiyor: Bu, 2022 yılının her ayında fatura ödemesini aksatmış insanların sayısı. 2 bin kişinin katıldığı bir araştırmanın sonuçlarının genişletilmesiyle elde edilen bir rakam. Araştırmanın nasıl yapılandırıldığını bilmeden, zor durumda olanların diğerlerine göre cevap verme ihtimalinin daha yüksek olup olmadığını kestirmek zor. Şimdilik hepsi bu kadar. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere!