Finansal bilgi ve eğitim açısından en tehlikeli yer (3)

Bu yazı 3 Haziran 2024 tarihinde yayınlanmıştır

… Tiktok ve Instagram’daki bir videoda, Guru’nun arkadaşı, kendisine matematik notunun kaç olduğunu soruyor. Guru da yüzde 34 diyor.

Arkadaşı da gülerek şöyle söylüyor: “Senden hiçbir şey olmaz, kardeşim. Tüm hayatın boyunca kokuşmuş bir işte çalışıp ayda zar zor 2 bin pound kazanacaksın.”

Guru ise şöyle yanıt veriyor: “Sen, beni dinliyor musun? Öğretmenlerimizin kazandığının 2-3 katını kazanıyorum.”

Arkadaş, kafası karışmış halde soruyor: “Ne? Nasıl yani?”

İşte, o zaman da Guru, hemen işin püf noktasını açıklıyor: “Bak, kardeşim. Borsada şirketlerin hisseleri var. Bu hisselerin hem değer artışından hem de değer kaybından kâr elde edebilirsin.”

Arkadaş, ona da öğretmesini istiyor ve Guru da “Instagram hesabıma gel ve sana her şeyi öğreteyim ” diye cevap veriyor.

Finans alanındaki içeriklerin yayılmasındaki hızlanma en çok genç jenerasyonu etkiliyor.

Z jenerasyonu, sosyal platformlarda saatler geçiriyor ve bildikleri şeylerin çoğunu oradan alıyor.

Bu platformlarda karmaşık mesajlar kısa videolara sıkıştırılıyor. Eğitim sistemi de ekonomik tutumla ilgili öğretilere neredeyse hiç kaynak ayırmıyor.

ABD’de CreditCards.com tarafından yapılan bir ankete göre, Z jenerasyonunun (18-25 yaş) yüzde 28’i, finansal bilgileri ve yatırım tavsiyelerini sosyal medyadan alıyor.

Geçen ekimde Deloitte Global tarafından yapılan ve Birleşik Krallık’ta gerçekleştirilen bir ankete dayanan başka bir araştırmada, 25 yaş ve altındaki kişilerin üçte biri, kendilerine finansal kararlar alacak kadar güvenmediklerini söyledi.

Dörtte biri, bu konuda bilgi edinmek için sosyal medyaya başvurduklarını söylüyor. Beşte biriyse “influencer” tavsiyelerine göre yatırım yapıyor.

Eğitim ve hayat tecrübesinin eksikliği de Z jenerasyonunu dolandırıcılıklara ve manipülasyona karşı daha savunmasız yapıyor.

İnternet kullanımı üzerine yapılan son araştırmalara göre, Tiktok, gençler arasında en hızlı büyüyen sosyal platform ve gücü giderek artıyor.

Anketlere göre, 2023 yılında 18 yaşından küçük gençler arasındaki en popüler sosyal platformlar Insagram (yüzde 66’sının profili var) ve Tiktok (yüzde 48’inin profili var) oldu.

Çocuklarda ise (8-13 yaş) hesabı olanların yüzde 74’ü, “influencer” tavsiyesiyle bu platformlar üzerinden bir şey satın aldı.

22 yaşındaki bir genç, bu platformlarda “nasıl para kazanırım” videolarına denk gelmemenin zor olduğunu söyledi ve konuşmasına şöyle devam etti:

“20 yaşında ve daha küçük olanlar, Tiktok olmasaydı bunlara maruz kalmazlardı. Okulda kimse bizimle bunları konuşmuyor. Belli ki gençler, bilgi (ya da yanlış bilgi) almak için sahip oldukları tek bilgi kaynağına başvuracak.

Birçok kişi onları dinleyecek çünkü cezbedici şeyler anlatıyorlar. Kim genç yaşta çok para kazanmaya başlamak istemez ki? Yani, makyaj videoları arasında, ayrıca hangi hisselere yatırım yapacağınız üzerine tavsiyeler de alıyorsunuz.”

Açıklamalarına devam ederek, kendi bölgesinde finans alanında en çok bilinen içerik üreticilerinden birini örnek gösteriyor:

“Bir yerde çalışan kişileri, kendi işini kurmaya teşvik ediyor. Anne ve babasına sormayanlar, istihdam edilmek ve kendi işinde çalışmak arasındaki farkı bilmiyor. Bu, herkese uygun bir şey değil.

Ancak, Tiktok’ta öyle görünüyor. Ben de yatırımla ilgili videolar yapabilirmişim gibi görünüyor… Biri kalifiye olduğumu ya da yetki belgem olup olmadığını kontrol edecek mi?” diye merak ediyor…