Finansal bilgi ve eğitim açısından en tehlikeli yer (4)

Bu yazı 10 Haziran 2024 tarihinde yayınlanmıştır

… 28 yaşındaki bir diğer kişi, sosyal medyada verilen tavsiyelere güvenmemeyi nasıl öğrendiğini anlatıyor: “Yakın bir arkadaşım, yatırım tavsiyesi verilen bir video izledi ve 4 bin pound kaybetti.

Ben de şimdi bu videoları, ‘beni nasıl kandırmaya çalışıyorlar’ gibi bir düşünceyle izliyorum. Bence izleyenlerin çoğu, gerçekte neyin doğru ya da neyin yanlış olduğunu bilmiyor. Çünkü, hayatımızın hiçbir noktasında bize bunu öğreten olmuyor. Herkes, para kazanmanın en kolay yolunu arıyor ve ‘en iyi yatırım’ tavsiyesini veren kişiyi motive eden şeyin ne olduğunu bilmiyorlar. Para konusunda bir şey yapmadan önce bir arkadaşıma ya da ailemden birine danışmaya çalışıyorum. Ancak, YouTube’dan da bilgi alıyorum.”

Buna rağmen, sosyal medya, gençlere mantıklı finansal bilgiler öğrenme konusunda yardımcı olma potansiyeline de sahip. Mesela, TikTok’da “para doldurma” diye bilinen bir akım, farklı harcama kategorileri için, farklı zarflara para koymayı öneriyor. Süpermarket, gezi, tatil, ve bunlar gibi ayrı harcamalar için ayrı yerlere para ayırmak gibi. Sosyal ağlarda hızlı bir şekilde çok para kazanmaya yönelik tavsiyelere, küresel olarak “Finfluencers” takma adı verildi. Bu da “financial influencers” (mali fenomenler) anlamına geliyor. Özellikle Tiktok üzerinde durarak sosyal ağları araştırmaya yoğunlaşan bir akademik araştırmacı, şöyle diyor:

“Bu, ABD’de büyüyen küresel bir fenomen. Mali fenomenlerin tavsiyelerinde her zaman çok net bir düzen karşıtlığı iması var. Başka bir deyişle, videoların varlığı kapitalizm karşıtlığı, kurumsal tasarruflara katılmama, devletin ekonomik geleceği idare etme yöntemine katılmama üzerine kurulu. “Bugün, Batı ülkelerinde kurulan ekonomik sistem de dahil olmak üzere, üzerinde anlaşılmış olan her şeye meydan okuma isteği, Tiktok ve Instagram’da yeni bir biçim almış durumda. Platformlar, gençlere, ebeveynlerinin içinde yaşadığı sisteme isyan etmek için bir şey sunuyor. Bu sistemde insan çok çalışıyor ama mali durumu iyiye gitmiyor. Öte yandan da bankalar ve yatırımcılar gibi büyük güçler de onlar üzerinden zengin oluyor. Bu, Marksist bir ruhla düzene karşı çıkma çağrısı. Sisteme karşı durmak için yapılan bu çağrılar, ABD’de kapitalizmden ve devlete katılmaktan bıkmış genç nesillerin bulunduğu bir atmosfere tekabül ediyor…