Doğadaki renk cümbüşünden etkilenmemek mümkün değil. Her mevsimde ayrı bir tablo tadında izlediğimiz renkler, insan yaşamınıda değişik alanlarda etkisi altına alıyor.
Zaman zaman renk dünyasının yaşamımıza etkileri hakkında değişik alanlarda yazılar kaleme alıyorum. 2019- 2020 eğitim- öğretim döneminin başladığı bu günlerde ebeveynlere, eğitimcilere ve öğrencilere başarılar dileyerek renklerin eğitim hayatındaki etkileri hakkında bilgiler paylaşmak istiyorum.
Sevgili ebeveynler ve eğitim görevlileri, çocukların odalarını ve eğitim alanlarını düzenlerken kendi hayalleriniz doğrultusunda değil onların huzurlu, sağlıklı ve eğitimlerinin başarılı olması için doğru adımlar atarak düzenleyin. Uzun yıllardır yapılan araştırmalar renklerin beyin gelişimine, yaratıcılığa, verimliliğe ve öğrenmeye faydalı olduğunu kanıtlamıştır. Rengin öğrenme, heyecanlandırma, sakinleştirme, ilham verme, endişe yaratma, gerginlik hissettirme ve huzur verme gibi duygu, his ve davranışlarımızı etkileyen yönleri vardır. Bu etkilerin çocuklara yansıması daha da belirgindir.
Renkler ile çocukların beyin gelişimi arasında bir bağlantı vardır. Bu nedenle eğitim kurumlarında renk dekor amaçlı değil, eğitime fayda sağlamak amacıyla profesyoneller tarafından kullanılmalıdır. Okullarda ki sınıf ve koridorları düzenlerken renklerin bazı beyin algılarını harekete geçirdiğini bilmek eğitime katkısı açısından çok önemlidir. Algı ve etkilenme süreci bu dönemde oldukça hassas olduğu için eğitim yapılan ortamlarda gerekli konfor, ışık ve renk uyumunun sağlanması gerekmektedir.
Araştırmalar görsel açıdan konforlu olmayan bir ortamda öğrencilerde algılama yanılgıları, başarısızlık, yorgunluk, sinirlilik gibi fizyolojik ve psikolojik olumsuzluklar oluşabildiğini ortaya koymustur. Bu açıdan eğitim ortamlarının, gelişigüzel değil belirli bir uyum ve düzen içinde tasarlanması gerektiği gerçeğini ortaya çıkarmaktadır.
Dünyada yapılan bilimsel çalışmalar rengin duygularda, öğrenmede, üretkenlikte küçümsenmeyecek etkileri olduğunu kanıtlamıştır. Örneğin bir sınıftaki öğrencilerin görüş alanındaki duvarların soft, sakin renklere boyanması göz yorgunluklarını gidererek dinlenmelerini, görüş mesafesinde aralara yerleştirilen sıcak uyarıcı renkler ise çocukların aktif olmasını sağlar. Sınıflardaki düzenleme çocukların öğrenimine katkı sağlayacak amaçlı olmalıdır. Bu sağlamanın yöntemi de onları çok fazla uyarıcıya maruz bırakmamaktır.
Turuncu, kırmızı, sarı gibi fazla uyarıcı renk grubu bir araya gelmemeli, mavi ve yeşil gibi huzur ve sakinlik veren renklerle birlikte kullanılmalıdır. Araştırmalara göre sınıfta kullanılan renklerin öğrencilerin onlara verilen bilgileri ne kadar aldıkları veya alamadıklarını etkilediğini ortaya koymuş ve açık renklerin koyu renklere göre öğrenmeyi daha kolaylaştırdığını kanıtlamıştır.
Renkler okul öncesi çocuklarda yön bulmaya yardımcı olur. Bu grupda ki eğitim kurumlarının, eğitim ve oyun alanlarında sıcak renkler kullanılmalıdır.Bu öğrencilerin algılarını artırarark daha kolay öğrenmelerini sağlar. İlk öğretim çağındaki çocukların dikkat ve konsantrasyonlarının artması için bej ,mavi ve yeşil rengin kullanılması uygundur.
Öğretmen ve öğrencilerin sürekli baktığı duvar rengiyle diğer duvarlar farklı dinlendirici renklerden seçilmelidir. Bu durum sürekli aynı noktaya bakmanın vermiş olduğu yorgunluğu ortadan kaldırır. Uyarıcılık açısından bazı noktalara uyarıcı renklerde objeler asılmalı ve sürekli görüş alanının dışında ki köşeler uyarıcı renklere boyanmalıdır. Bir çok çocukta bulunan dikkat eksikliği çalışma masasının gözle temas edilen kısmının bej renklerle boyanması bu sorunun ortadan kalkmasına yardımcı olur.
Genel olarak okul öncesi ve ilköğretime giden çocuklar için sıcak renkler tercih edilmesi gerekirken, ilköğretim çağından daha büyük çocuklar için soğuk sakinleştirici renk grupları kullanılmalıdır. Öğrencilerin bulunduğu ortamlarda ışığın doğru kullanılması en az renkler kadar önemlidir.
Çocukların algılama öğrenme ve düşünme duygularını etkiler. Renk dünyası öğrenciler kadar öğretmenler içinde etkilidir. Öğretmen dinlenme odalarının dekorasyonunda sakinleştirici soğuk renkler kullanılıp, sevecenliği artıran sıcak renkli objelerle de dekore edilmelidir.Doğru renk konbinasyonu huzursuz, agresif öğretmenleri rahatlatarak öğrenci –öğretmen diyaloğunu eğitim açısından üst seviyeye taşır.
Bunların dışında öğrenmeyi etkileyen aydınlık, renk, sıcaklık, gürültü, nem gibi değişkenler öğretim esnasında dikkate alınmalıdır. Ortamına göre uygun kullanılan renk, kültürel ve işlevsel fonksiyonlarda olduğu gibi birçok anlam ifade etmekte ve bireye farklı mesajlar göndermektedir.
Rengin sıcak veya soğuk olması, açık veya koyu tonlarda kullanılmasıyla mekan algısında farklılık yaratır, ancak okullarda rengin yaratmış olduğu etki göz ardı edilmektedir. Tamamı soğuk renklere boyanmış okullarda aktiviteler olumsuz etkilenmekte ve motivasyon güçleşmektedir, aynı zamanda her tarafın sıcak uyarıcı renklerde olmasıda gerginliye, yorgunluğa neden olmaktadır.Bu nedenle renk kullanımındaki denge çok iyi kullanılmalıdır.
Tavanın sıcak renkte olması daha yakın görünmesine sebep olacak ve basıklık etkisi yaratacaktır, bu yüzden yükseklik hissi uyandıran beyaz tavan için en uygun renktir. Ancak, duvarlarda kullanılması durumunda gereyinden fazla aydınlık etkisi uyandırarak uzaklık hissi yaratmaktadır.
Yine soğuk renklerin ağırlıklı olarak kullanıldığı mekanlar bulunulan ortamın uzun ve dar olarak algılanmasına sebep olmaktadır ve birey üzerinde olumsuz etki yaratmaktadır. Bu nedenle koridorların daha geniş algılanması için bu alanların açık sıcak renkler kullanılarak düzenlenmesi gerekmektedir.
Ancak okullarda koridorlar genel olarak soğuk renklere boyanmaktadır. Soğuk renklerin kullanımıyla koridorun uzun olarak algılanması sağlanırken sıcak renklerin sağlamış olduğu genişlik ve ferahlık hissi ortadan kaldırılmaktadır.
Okullarda duvarlar ve malzemeler, göz rahatlığı ve güvenliğini sağlayacak renkler ile boyanmalıdır. Bu renkler mat gri, yeşil ve mavi olabilir. Okul koridorlarında heyecan, mutluluk, enerji gibi duygular uyandıran sıcak renkler kullanılmalıdır. Sakinleştirici etkisi ile bilinen ve bilgelik, verimlilik gibi duyguları çağrıştıran yeşil renkin sınıflarda dengeli bir şekilde kullanımı yarattığı etkiyle verimliliği artıracaktır. Web destekli öğretimin yapıldığı sitelerde metinlerin okunabilirliği için rengin uygunluğu dikkate alınmalıdır. Okunma kolaylığı sağlayan renk kombinasyonu beyaz üzerine siyah metindir.
Renklerin sahip oldukları çağrışımlar işlevsel şekilde kullanıldığında birçok olumlu etki yaratabilmektedir. Eğitsel süreçlerde renklerin etkin şekilde kullanılıp öğrencilerin motivasyonunu ve dikkatini artırmada etkili olduğu yapılan çalışmalarda görülmüştür. Sınıfta iyi bir renk uyumunun olması görsellik ve zihinsel etkinlikler açısından uyarıcı etkiler yaratabilir.
Öğrenciler, eğitim- öğretim süreci içerisinde motivasyon sağlamak ve bunu sürdürmekte çoğu zaman sıkıntı yaşamaktadır. Bu durum renklerin etkili şekilde kullanımı ile önlenebilmektedir. Rengin sahip olduğu söz konsu etkiler dikkate alınarak hazırlanan ortamlar, istenilen verim ve başarının elde edilmesinde önemli olmaktadır.
- Stil sahibi bir şehir (Rochester)
- Zamanın ötesinde bir lider ‘Gazi Mustafa Kemal Atatürk’
- Sibel Tüzün ile Moda
- Sibel Tüzün Londra’da ses eğitimleri veriyor
- Yaz Mevsiminde Saç Bakımının Püf Noktaları
- 2021 Mayo Trendleri
- Güneşli Günler
- Ayakkabı modaya değil ayak sağlığına uygun olmalıdır
- Kıvırcık saçlar
- Saçın Yapısı