Yaptığınız işte iyi misiniz? (1)

Bu yazı 2 Eylül 2024 tarihinde yayınlanmıştır

Niyetim kimsenin keyfini kaçırmak değil; o yüzden izin verin açıklayayım. İnsanların büyük çoğunluğu, kendilerini planlamadıkları bir şey yaparken bulur. Kendilerini öylece bir şeyin içine düşmüş olarak bulurlar… ve o işe saplanıp kalırlar. Yani, eğer – şans eseri – o işi iyi yaparlarsa, bu genellikle tesadüftür.

Eğitim sistemi, – okullar ve üniversiteler – büyük iş ya da finansal başarı hikayeleri yaratmak üzerine tasarlanmamıştır. Bir öğrencinin, GCSE seviye sınavlarını yapmış (16 yaş) ve hatta Advanced GCSE (18 yaş) belgelerini almış olduğunda, nasıl bütçe ayarlayacağına, bir banka hesabını nasıl yöneteceğine veya banka kredisine (ya da mortgage) nasıl başvuracağına dair bir saatlik bir eğitim bile almamış olması tesadüf değil.

Tabii finans veya işletme çalışmaları konusunda özel olarak ders almadılarsa (bu tarz dersler nadiren mevcuttur). Yine de bunlar, birçok insanın hayatlarının geri kalanında ilk olarak zorlandığı temel konulardır.

Eğitimli ve iyi niyetli olsalar da öğretmenlerin kendileri de bir iş kurma ve finansal başarı yakalama konusunda fazla nitelikli değil. Genellikle okul sisteminden geçip üniversiteye giderler ve daha sonra ileri seviyede eğitim alıp (MBa ya da MSc) ardından belki mesleki öğretim eğitimi alırlar.

Daha sonra ise 24 veya 25 yaşlarında okula geri dönerek okuma, yazma, aritmetik, İngilizce ve bunun gibi şeyler öğretirler. Yani, harika eğitimciler olabilirler ama gelecek neslin işletme veya endüstri devlerini yetiştirmek için yeterli tecrübeye ya da özgeçmişe sahip değiller.

Görünüşe göre, olağanüstü başarı elde etmek başka bir şey gerektirir. Bill Gates (Microsoft), Steve Jobs (Apple, Pixar), Mark Zuckerberg (Facebook), Henry Ford (Ford Motor Co) ve Paul McCartney (Beatles) arasındaki ortak nokta nedir? Hiçbiri, “geleneksel” eğitimini tamamlamadı. Çoğu üniversite veya koleji terk etti. Lord Alan Sugar (The Apprentice, Amstrad etc) hiç üniversiteye gitmedi ve 17 yaşında iş hayatına atıldı…

Ancak hepsi de seçtikleri alanlarda birinci sınıf, usta olabilecek ender kapasiteye sahipti. Bunun yanında da becerilerini öğrenmek ve geliştirmek için zaman – binlerce saat – harcadılar. Bill Gates, genellikle gece boyunca okulundaki bilgisayar odasında çalıştı ve yerde uyudu. Paul McCartney ve John Lennon, egzersiz yapmak ve harika müzik çalmak, bestelemek için ebeveynlerinin banyosunda günler harcadı.

Daha sonra da tecrübesiz bir grup olarak dumanla dolu pub, bar ve kulüplerde çok az para alarak veya hiç almayarak sanatlarını öğrendiler ve geliştirdiler. Lord Sugar, kariyerinin erken dönemlerinde olağanüstü bir dirayetle uzun saatler çok çalışarak pazarlama ve becerilerini geliştirdi…