Yılbaşında Otizim – Ebeveynler için rehber

Bu yazı 28 Aralık 2023 tarihinde yayınlanmıştır

Yılbaşı günü dünya çapında pek çok insanın aileleriyle ve arkadaşlarıyla bir araya geldiği sosyal aktivitedir. Ancak Otistik bir çocuk için yılbaşı günü sosyal ve duyusal bir kabusa dönüşebilir.

Genel olarak, otizimli çocuklar için sosyalleşmek önemli miktarda zihinsel çaba gerektirir ve bu nedenle yorucudur. Otizimli olmayan bir çocuğun bir kovaya benzetilebilecek bir sosyalleşme kapasitesi var iken, Otizimli çocuklarda ise bu bir çay bardağı kapasitesindedir. Farklı bir duyu sistemi, belirli ışıklar, sesler, kokular ve sarılma dahil dokunsal hisler olmak üzere duyusal girdilerin bunaltı verici olabileceği anlamına gelebilir.

Yılbaşı geçesi pek çok insanın konuştuğu ve güldüğü bir ortamda olmak pek çok kişi tarafından keyifli bir deneyim olarak kabul edilebilir, ancak otistik çocuk için gürültü seviyesi, çocuğun sinir sistemlerini, savaş/kaç kaygı durumuna sokabilir. Otistik bir çocuk için bu son derece yorucudur.

Peki ebeveynler ne yapabilir?

1. Çoçuğunuzun sosyalleşme kapasitesini bilin.

Çoçuğunuzun sosyalleşme kapasitesi günden güne değişiklik gösterebilir ve mevcut kişi sayısı, bu kişilerin kim olduğu, etkinliğin ne kadar sürecegi ve hangi aktivitelerin gerçekleşeceği hususlarını içerir. Otistik çocuklar için ideal bir etkinlik genellikle çok sevilen bir kişiyle birebir yapılan, aktivitenin karşılıklı olarak keyifle yapıldıği etkinliktir. Bu parametreler, etkinliğin yorucu olmak yerine daha yenileyici olabileceği ve dolayısıyla daha uzun süre keyif alınabileceği anlamına gelir. Katılacağınız bir yılbaşı etkinliği için çocuğunuzun sosyal kapasitesini dikkate almanızı ve buna göre planlama yapmanızı öneririm. Mümkün olduğu sürece vücutlarının ve zihinlerinin stres ve kaygıyla başa çıkmasına destek olacak ritüel ve rutinlere sadık kalın. Bunlar uyku ve yemek düzenini içerebilir.

2. Çoçuğunuzun duyusal sistemini anlayın ve uyum sağlayın.

Çoçuğunuzun hangi duyusal deneyimlerde stresli olduğunu, hangi deneyimlerin çocuğunuzda acıya veya kaygıya neden olduğunu biliyor olabilirsiniz. Değilseniz bunu monitor etmenizde fayda olacaktır. Çocuğunuzun duyusal hassasiyetlerini farkına vardıktan sonra, bu deneyimleri en aza indirme niyetiyle yılbaşı etkinliklerini planlayın. Maalesef misafirlerin sessizce konuşmalarını isteyemeyebilirsiniz veya müziğin sesini kısmalarını istemek uygun olmayabilir. Ancak, ortamda çocuğunuz için sessiz veya daha az gürültülü ortam ayarlayabilir ve ne kadar süre kalabileceğiniz konusunda planlama yapabilirsiniz. Mekandaki belirli ışık yoğunluğu için güneş gözlüğü, koku alma deneyimleri için nane yağı, ses için kulak tıkaçları vs kullanılabilir. Önemli olan çocuğunuzun hassasiyetini anlamak ve ona özel çözümler üretmektir.

Farklılıklarımızı anladığımız, birbirimize karşı daha toleranslı ve ön yargısız olduğumuz, daha birleştirici ve yapıcı olduğumuz sağlıklı bir yıl diliyorum.

Dr Gözde Arslan
www.blueorchidcounselling.com