Bir önceki yazımda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun belirtilerini yazmıştım. Belirtileri okudunuz ve çocuğunuzda belirtilerin olduğunu düşünüyorsunuz, ne yapmalısınız?
Oncelikle bir uzman tarafından tarama, değerlendirme ve teşhise ihtiyacınız olacak. Bu teşhis sizin çocuğunuzun bu ülkede sağlıkta ve eğitimde doğru yardımları alması için çok önemli.
Çocuğunuzda Dikkat Eksikliği Hiperakitivite Bozukluğu olduğundan süpheleniyor ve NHS’den değerlendirme istiyorsanız, size ilk önerim mahalle doktorunuza (GP) gidip şikayetlerinizi anlatmanız ve GP’nizden bulunduğunuz bölgenin Child and Adolescent Mental Health Service (CAMHS) yönlendirme yapmasını istemeniz olacaktır. Her bölgenin CAMHS servisi farklı çalışıyor. Bazı bölgeler sadece bir uzman tarafından yönlendirme kabul ederken, diğer bölgeler self-referral dediğimiz ebeveyn veya kişinin kendisini yönlendirmesini kabul edebiliyor. GP’niz bölgeniz hakkında yönlendirme şartlarını en iyi bilen kurum olduğu için öncelikle GP’nize gitmenizi öneririm.
Bazen ebeveynler okullar tarafından da CAMHS’a yönlendirilebiliyorlar. Örneğin belirtiler yoğunlukla okulda kendini gösteriyor ise, genelde okulun SENCO dediğimiz rehber öğretmenleri yönlendirmeyi yapabiliyorlar. Bu yönlendirme için okulun öncelikle ailelerden izin alması gerekiyor.
Yönlendirme sonrası, bulunduğunuz bölgenin yönlendirme kabul kriterine göre bir taramadan geçilir. Tam bir değerlendirme için genellikle belirtilerin iki ayrı ortamda kendini göstermesi ve kişinin hayat kalitesini etkilemesi gerekir. Taramayı geçtikten sonra çocuğunuz maalesef çok uzun olan bekleme listesine alınır. Bu liste her bolge için farklı ama ortalama olarak Londra’da en az 18 ay olarak belirtilmiştir. Bazı bölgelerde bekleme ise üç seneye kadar uzayabilir.
NHS’de sıranız geldiğinde uzman tarafından değerlendirme ve raporlama ortalama 4-6 ay sürmektedir. Değerlendirmenin bir çok adımı vardır. Bunlar: Aile olarak değerlendirme, Ebeveyn görüşmesi, çocuk ile görüşme, okulda gözlemleme ve çocuğun öğretmenleri ile görüşme. Bu görüşmelerin sonunda edinilen bilgilerle, daha sonra bir çok farklı dallardan uzmanlar ile görüşülür ve ortak karar verilir. Bütün bu görüşmeler ve karar sonradan özet olarak rapora geçirilir. Bu raporu daha sonra eğitim ve sağlıkta çocuğun gereken yardımı alması için kullanılır. Okuduğunuz üzere prosedur uzun ve aileler için yorucu olabilir. Aileler çoğunlukla uzun bekleme süresinden şikayet ediyorlar.
Son zamanlarda bekleme listesine alternatif olarak aileler özel sektörde teşhis almaya yöneliyorlar. Özel sektördeki tehlikeleri 7 Temmuz 2023 tarihindeki yazımda vurgulamıştım. Özel sektöre başvurduğunuzda değerlendirmenin doğru uzman ve prosedür ile yapılmasına dikkat etmeniz gerekir. Aksi taktirde raporunuz İngiltere’deki eğitim ve sağlık sektöründe kabul edilmeyebilir.
Özel sektörde tarama ve değerlendirme için bana başvurabilirsiniz.
Sevgi ve sağlıkla…
Dr Gozde Arslan
- Nöroçeşitlilik Onaylayan Terapi
- Nöroçeşitliliğe Sahip Öğrenciler Için Sınav ipuçları
- Zihinsel Sağlık Farkındalık Haftası- 13-19 Mayıs 2024
- Mükemmeliyetçilik, başarı ile ilişkili derin bir kişilik özelliğidir
- Dünya Otizm Farkındalık Günü
- Otistik Çocuklarda ve Gençlerde Zorlayıcı Davranışlar
- Norodiverjan Paradoksu
- Otizim bir hastalık değildir, iyileştirilmesi gereken bir durum değildir!
- İki dillilik – Nöroçeşitlilik çoçuklarda iletişim stratejileri
- Otizim ve DEHB’de iletişim