İngiltere’de Çocuk Yoksulluğunu Engellemek

Bu yazı 29 Mayıs 2025 tarihinde yayınlanmıştır

Eski Başbakanlardan Gordon Brown’un “Çocuk Yoksulluğunu Engellemek” konusundaki bir yazısına rastladım. Kendisine öteden beri sempati duyardım, bu yazısını okuduktan sonra ne kadar iyi bir politikacı ve ekonomist olduğunu bir kez daha hatırladım. Bu haftaki köşemizde, görmeyenler için yazıyı izninizle geniş şekilde özetleyeceğim… Yazı şöyle başlıyor: “İşçi Partisi, çocuk yoksulluğu planını erteleyerek, 15 yıllık eşitsizliği tersine çevirme şansını yakaladı.”

Geçen haftalarda yapılan ve İşçi Partisi’nin ağır bir yenilgi aldığı yerel seçimlere de atıf yapan eski Başbakan Brown, “İşçi Partisi, yerel seçimlerdeki kayıplarının nedenlerini araştırmaya devam ederken, dikkatlerini emeklilerin kış yakıt ödeneğine ve yoksulluk yardımlarındaki değişikliklere odaklamalı” tavsiyelerinde bulundu. The Guardian gazetesine bir makale yazan Brown, aynı yazıda hükümetin bazı kesinti yasalarını sonbahara ertelemesinin isabetli bir adım olduğunu da belirtti. İşçi Partisi’nin adalet konusundaki itibarını asla kaybetmemesi gerektiği inancıyla hareket ettiğini ve çocuk yoksulluğu incelemesinin önereceği değişikliklerin nasıl finanse edileceğini değerlendiren Gordon Brown, hükümete “bir büyük abi olarak” tavsiyelerde bulundu. 10 yıllık Maliye Bakanlığı tecrübesine de dayanarak açıklamalar yaptığını ifade eden Brown, gelecek ay sunulacak kamu harcama bildiriminin yoksulluk içinde yaşayan 4,5 milyon çocuğa, Muhafazakârların kemer sıkma politikaları sonucu verdiği zararı geri alamayacağı tespitinde bulundu. Muhafazakâr Parti’nin kemer sıkma politikaları sonucu yoksulluk içinde yaşayan ve yeterince beslenemeyen çocuklar üzerinden yapılacak mali kesintiler konusunda hükümeti dikkatli olmaya çağıran Brown, “Çocuklara yatırım yaparak, ahlaki amacımızı pekiştirir ve vaat edilen ‘ulusal yenilenmenin on yılını’ başlatmış oluruz,” diye yazdı.

Muhafazakârların kemer sıkma yılları artık zihnimizde uzak bir anı gibi görünse de, David Cameron ve George Osborne’un önceden belirlenmiş kararları hâlâ etkisini sürdürüyor ve İşçi Partisi’nin işini zorlaştırıyor. 2017’de açıklanan iki çocuk kuralı, yalnızca o tarihten sonra doğan çocuklar için geçerli oldu. Muhafazakârlar tarafından kurulan bu saatli bomba, her yıl yaklaşık 50.000 çocuğun yoksulluğa sürüklenmesine neden oluyor – bu politika, 2035 yılına kadar tüm üç çocuklu aileleri kapsayana dek devam edecek.” Hâlihazırda İngiltere’nin birçok bölgesinde binlerce çocuğun yoksulluk içinde yaşadığına dikkat çeken Gordon Brown, Muhafazakâr partili yönetimlerin yaptıklarının bir benzerinin uygulanmasının beş milyondan fazla çocuğun yoksulluğa sürüklenmesine neden olacağı öngörüsünde bulundu. Muhafazakârların topluma verdiği kalıcı zararları özetlemek için Brown, makalesinin bir yerinde şöyle yazdı: Shakespeare haklıydı: “İnsanların yaptığı kötülük, onlar öldükten sonra da yaşar.”

Kendinden sonra gelen Muhafazakârlara atıfta bulunarak, “kızım sana diyorum, gelinim sen anla” misali değerlendirmeler yapan Gordon Brown, bazı insanlar için haftalık birkaç sterlin gibi görülen paraların, yüz binlerce aile için çocukların beslenmesinden kesilen ve telafisi mümkün olmayan zararlar açan miktarlar olduğu göndermesini yaptı. Eski Başbakan Gordon Brown, yazısının sonunda bazı tavsiyelerde de bulundu: “Bu adaletsizliği gidermenin çeşitli yolları var. Yeni harcamalar, çocukların iyi beslenmesi ve okulda başarılı olması için bir eğitim primi ya da özel mali destek çerçevesinde sunulabilir. Beş yaşına gelmiş çocukların yalnızca %65’i yoksulluktan uzaksa, hükümetin 2028 yılına kadar çocukların %75’inin okula hazır hale gelmesi hedefine ulaşması imkânsızdır. Devlet yardımlarına, çocukların okula gitmesi ya da ebeveynlerin ebeveynlik kurslarına katılması gibi şartlar konulabilir. Ancak önemli olan, çocukların yoksulluk yüzünden zarar görmemesi ve potansiyellerinin yok edilmemesidir.”

Bir zamanlar lideri olduğu İşçi Partisi’ne tavsiyelerine devam eden Brown, son olarak şunları söyledi: “Adalet, Britanya halkı için her zaman önemli bir değer olmuştur. Bir adalet garantisi, emekli ödeneklerinde veya maluliyet yardımlarındaki değişiklikler nedeniyle kimsenin yoksulluğa mahkûm edilmemesi anlamına gelir. Yoksullukla mücadele için sağlanacak bu mali destek, her çocuğun okula hazırlanmasını ve okul sürecinde desteklenmesini de sağlayacaktır. Gelecek 15 yıl içinde ilk kez, tüm çocukların hayata en iyi şekilde başlamasını sağlayabiliriz.”

Geniş bir özetini aktardığım eski Başbakan Gordon Brown’un görüşlerine aynen katılıyorum. Tasarruf tedbirlerini uygularken, fakirlerin ve çocukların kademe kademe nasıl etkileneceğini iyi hesaplamak gerekir. Teşekkürler Gordon Brown, bir kez daha iyi bir politikacı olduğunu gösterdin. Politikadan erken çekilsen de birikiminle yenilere ışık tutman, güzel ve değerli…