Çinko eksikliği ve fizyolojik etkileri

Bu yazı 7 Ekim 2016 tarihinde yayınlanmıştır

Bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için çinko gereklidir ve bunun eksikliği antikorlar azalması ya da bağışıklığın düşmesine neden olabilir.

Çinko eksikliği olan kişilerin enfeksiyona, soğuk algınlığı ve grip gibi rahatsızlıklara yakalanma riski sağlıklı bireylere göre daha fazladır. Çinko eksikliği özellikle uzun süren ishale sebep olur. Bu yüzden kaybolan elektrolitlerle birlikte vücut bağışıklık sistemi yavaşlar ve ülseratif kolit, kronik iltihaplı bağırsak hastalığı ve kısa bağırsak sendromu gibi diğer mide-bağırsak hastalıklarına kadar etkileri olabilir. Beslenme Bilimleri American Society tarafından yapılan bir araştırma sonucunda, çinko eksikliği yetersiz beslenme ve sonrasında ishal görülmesiyle doğru orantılı olduğunu göstermiştir.

İştahsızlık

Çinko eksikliği iştah kaybına da neden olabilir. Çinko, iştah mekanizmasını etkileyen gama amino bütirik asit (GABA) ve amigdala özelliklere sahiptir. Bunun yanı sıra, beynin çeşitli bölgelerini, çinkonun içerisinde bulunan nörotransmitterlerin etkilediği düşünülmektedir. Vücutta düşük çinko seviyesi, sık sık iştahsızlık ve kilo kaybına yol açar. Aynı zamanda koku ve tat duygusunun azalmasına neden olur.

Saç, Kemik Sağlığı ve Bilişsel Performans

Çinko eksikliği pigment yapısının oluşumunu etkiler, kaş ve kirpiklerde dahil olmakla birlikte saçlarda fark edilir oranda azalmaya neden olur. Çinko eksikliği mutluluk, canlılık veren hormonun sentezinde bir azalma ve anksiyete gibi sık duygu durumu değişiklikleri ile öfke, ani korku, depresyon, düşük güven artışına yol açabilir. Çinko kemik, eklem sağlığında oldukça önemlidir. Çinko eksikliği büyük ölçüde kemikleri etkileyebilir ve kemik yapımı için osteoblast uyarılmasına yardımcı olur. Bu mineralin eksikliği sıklıkla eklem ağrısı neden olur. Kemiklerde çinko miktarının yüksek olması, kemik sağlığını korumaya yardımcı olur ve artrit riskini azaltabilir. Çinko takviyeleri alınması yaşla birlikte azalır. Ancak, herhangi bir takviye almadan önce mutlaka doktora danışılması tavsiye edilmektedir. Eklemlerinizde ağrılar var ise, saçlarınız dökülüyorsa aynı zamanda iştahınızda belirli oranda bir değişim görüldüyse eğer serum çinko değerleriniz alt seviyelerde olabilir. Özellikle sebepsiz olumsuz düşüncelerin belirmesi, bilişsel fonksiyonlarda gerileme var ise nedenleri arasında çinko eksikliği olabilir. Uzun süredir kan tahlili yaptırmadıysanız çinko ile birlikte vitamin ve mineral değerlerine baktırmanızda fayda var. Serum vitamin, demir oranlarında herhangi bir eksiklik var ise gerekli tedaviye başlayarak, kış için bağışıklık sisteminizi güçlendirin.

Diyetisyen Öykü UMAN

42 Harley Street Sorularınızı yazarımıza info@umannutrition.co.uk adresine iletebilirsiniz.