‘Kıyafet Kodu’ Nedir?

Bu yazı 5 Mart 2020 tarihinde yayınlanmıştır

Kıyafet kodu; inanların bulunduğu ortama uygun ne giymesi gerektiğine dair bir kuraldır. Bu kurallar bazı durumlarda geniş bir tanımı kapsarken, bir başka durumda ise kesin ve net bir tanımlama içerisinde yazılı bir kurala dönüşür. Bu tanımlar ülke ve kültürlere göre değişkenik gösterir.

Özellikle kıyafet kodu zorunlu olan sosyal ortamlarda, bir kişinin kıyafetini seçme şekli o kişinin kültür yapısını, eğitimini, sosyal statüsünü, karşı tarafa verdiği saygıyı etrafına yansıtan bir ayna gibidir ve ilk beş saniyede kişinin nasıl biri olduğu hakkında karşı tarafa ipuçları verir. Bu kapsamda iş yerinde veya özel davetlerde bir takım giyim kodlarına uymak gerekir. Bu kodlar, çalışma ortamında işin niteliğine, davetlerde genel katılımcı profiline ve davetin konusuna bağlı olarak değişkenlik gösterir.

Giyim kodlarının tarihsel geçmişi batılı ülkelere dayanır. Bu kodlar kişilerin nerede ne giyeceğini kolay ayırtedebilmesi için tanımlanmıştır. Giyim kodlarının ne anlam taşıdığını bilmeyen kişiler bu tarz ortamlara giderken ne giyeceğini bilmeyerek büyük yanılgılara düşerler. Örneğin, yarı resmi davetlerde ‘Semi Formal’ denilen ve genellikle davetiyelerin üzerinde kıyafet zorunluluğu ‘Black Tie’ olarak belirliten giyim tarzına davetlilerin uyması istenir.

Buradaki Black Tie tanımını bir çok insan baştan ayağa siyah giyim olarak algılar. Oysaki bütün giyim kodlarında olduğu gibi bu kodun da daha geniş bir içeriği var. Giyim Kodları: White Tie ‘White Tie’ giyim tarzı üst düzey devlet davetlerinde ve yüksek sosyete üyelerininin katılımcı olduğu oranizasyonlarda uygulanan oldukça şık ve abartılı bir giyim tarzıdır. Bu tarz davetlerde: Kadınlar; Pantolon, etek, kısa elbise ve aşırı dekolte kesinlikle giyemez. Bunun yerine şık, sade, pastel ve naturel renklerden oluşan uzun boy gece elbiseleri, zarif topuklu ayakkabı, pahalı takılar, küçük ve şık çanta, eldiven gibi kıyafetler kullanmalıdırlar.

Aynı zamanda derli toplu abartısız ve şık taranmış saç modelleri tercih etmelidirler. Erkekler; Beyaz papyon, beyaz ata yaka (wingtip collar) gömlek, beyaz yelek, ipek çorap, rugan ayakkabı ve kuyruklu takım elbise (siyah, beyaz tailcoat suit) kombinasyonundan oluşan kıyafetler giymelidirer. Black Tie Bu giyim kodu yarı resmi davetler, ödül törenleri, balolar gibi organizasyonlarda uygulanan bir tarzdır.

Bu kapsamda: Bayanlar; Maksi boy gece elbiseleri, topuklu ayakkabılar, profesyonel saç ve makyaj uygulaması içerisinde olabilirler. Buradaki Black Tie ifadesi siyah elbise anlamında kullanılmaz her renk gece elbisesi kullanılabilir. Ancak, allı –pullu, parlak renki, karışık desenli, basit görünümlü elbiselerden uzak durup zarif ve bakımlı bir görünüm sergilemek gerekir. Pantolon, etek gibi kıyafetler bu kodun içerisinde yer almaz. Erkek: Siyah smokin, siyah papyon, beyaz ata yaka (wingtip collar) gömlek ve siyah rugan ayakkabı ile özetlenebilir. Ancak siyah takım elbise, siyah kravat, beyaz klasik yaka (spread collar) gömlek ve siyah klasik ayakkabılarda bu tanım içerisinde kullanılabilir.

Black Tie tanımı erkekler için siyah takım veya smokin, papyon, kravat ve beyaz gömlek zorunluluğu getirir. Formal Resmi anlamına gelen formal giyimde çok renkli, karışık desenli, taşlı-pullu, parlak ve yorucu ve abiye olan her türlü parçadan kaçınmak gerekir. Koyu ve pastel renk kumaş kıyafetler, takımlar, midi elbiseler bu koda uygundur. Kapalı yüksek topuklu ayakkabılar ince çorapla giyilmelidir.

Erkekler içinde şekil aynıdır, koyu renk takım elbise, klasik beyaz gömlek siyah çorap ve ayakkabı ile sade, derli toplu bir tarz oluşturulmalıdır. Business Devlet görevlileri, üst düzey yöneticiler, finans sektörü çalışanları ile müşteri ile ilişkili çalışanların giyim kodudur. Siyah, koyu lacivert, gri gibi takım elbise, klasik gömlek,kravat, rugan ayakkabı, kadınlar için ise etek- çeket, pantolon-çeket takımı, döpiyes, gömlek, hafif topuklu ayakkabı, fular, zarif takılardan oluşan bir kombinasyon gerektirir.

Business Casual Business Casual günlük iş kodu anlamına gelir ve burada diğer iş kodundan ayrılan en önemli nokta ceket ve pantolonun farklı renklerdeolabilmesidir. Bunun yanında ceket kullanımı zorunlu değildir. İşin ya da ortamın resmiyetine göre kravat tercih edilebilir. Spor ayakkabı, Jean, tshirt ve yakasız gömlek gibi spor kıyafetler bu kod içerisinde yer almaz. Smart Casual Smart Casual birçok sektördeki ofis, toplantı, işten sonrası akşam yemeği veya iş gezileri için uygun kıyafet kodudur. Bu kodun kapsamında koyu renkli jean, kanvas pantolon, blazer ceket, gömlek, polo yaka tshirt ve abartısız spor ayakkabılar yer alır. Renkli, yırtık, taşlanmış pantolonlar ve grafik tshirtler bu kod için uygun değildir.

Bu kıyafet kuralları kadınlar için daha az katı olsa da, aralarından seçim yapabileceği çok daha geniş bir kombinasyon yelpazesine sahiptirler. Takım elbise yerine kazak ve bluzla birleştirimiş etekler ve pantolonlar tercih edilebilir.Yüksek topuklu olmayan kapalı ayakkabılar ile  koyu ve ince desenli kıyafetler tercih edilmelidir. Bu kodda gündelik ile zarif kıyafet arasında bir tarz yakalanmalıdır.

Casual Giyim kodları arasında en özgürlükçü çizgisi olan casual kod rahat bir tarz olsada bazı kurallar taşır. Davetiyenizin üzerinde yazan casual giyim ibaresi serbest giyim anlamına gelmez. Bu tarzda grafik tshirtler, abartılı spor ayakkabılar, yırtık, aşırı bol ya da dar pantolonlar haricinde davetlilerin ya da çalışanların kendilerini rahat hissedecekleri bir kombinasyon amaçlanmaktadır. Topuklu ayakkabıların yerine daha rahat olanları tercih edebilir, seçiminizi elbise ve sneakers ya da denim pantolon ve blazer ceket ikilisi gibi daha konforlu bir görünümden yana kullanabilirsiniz.

Burada casuel giyim tarzının ev rahatlığındaki kıyafetler olmadığını unutmamak gerekir. Kokteyl Bir kokteylde en çok yapılan hatalardan biri etek boyudur. Bu tarz  organizasyonlarda etek boyu maksi olmamalı mini veya midi boyut seçilmelidir. Duruşunuzu bozmayacak boyutta topuklu ayyakkabı özgürlüğüne sahipsiniz.Kokteyl ortamlarında şık ancak davranışları engellemeyecek rahat kıyafetler tercih edilmelidir. Klasik takım elbiseler, döpyesler de bu ortamlara uygun kıyafetlerdir.