Bu yılki Altın Küre Ödüllerinin verildiği programı yine Rick Gervais sundu. Sert bir komedi diliyle tanınan ünlü oyuncu bu yılki sunumunda sık sık ünlüler arasındaki bağımlılıklara değinerek “Programın sonunda içkilerinizi için, uyuşturucularınızı alın ve defolup gidin dedi.”
Artık bağımlılığın bu kadar yaygınlaşması ve doğallaşmış olması hatta medyada bile bir sorundan çok yaşam biçimi algısı olarak sunulması sizde de merak uyandırıyor mu? Bu benim oldukça dikkatimi çeken ciddi meselelerden biri. Bu durum mesleki ya da kişisel gözlem ve deneyimlerimde merakımı ve devamındaki öğrenme sürecimi hep canlı tutmuştur.
Bu hafta ve belki de sonraki haftalarda “bağımlılık” konusunu irdeleyelim istiyorum. Çünkü tanık olduğum örneklerde sürekli birbirine benzeyen bağımlılık kaynaklı üzücü durumları görmezden gelmek imkansız. Üzücü çünkü insanların ekseriyatı bağımlı olduklarını kabul dahi etmek istemediklerinden onlara yardım etmek de mümkün olmuyor.
Bağımlılık çeşitleri ve onlara ait özellikleri, yaşam deneyimleri ve tedavileri konusuna girmeden önce bağımlılık nasıl fark edilir ve ne zaman gizli bir tehlike haline gelir onun üzerinde duralım. Tabii burada sadece alkol ve uyuşturucu bağımlılığından söz etmeyeceğiz. Günümüzde bağımlılık çeşitleri saymakta zorlanacağımız kadar çoğaldı. Dolayısıyla bağımlılığı düşünürken değerlendirme kriterimiz şu olmalıdır: Sürekli kullanılan ya da aşırı meşgul olunan ve yarardan çok zarar getiren şeyler.
Bu yazıyı sadece mesleki değil insani bir sorumluluk duygusuyla yazıyorum. Umut ediyorum ki birileri okur, kendisine ve çevresindekilere farkındalık yaratmak konusunda yardımcı olur. Çünkü bağımlılık kişi tarafından en fazla inkar edilen ya da bir kılıfa uydurulan; beden ve ruh sağlığını yavaş yavaş çökerten, çoğu zaman bir sorun olduğunu anladığınızda zaten bağımlılığın oluşmuş olduğunu fark ettiğiniz, kangren yaratabilecek durumlardan biridir.
İstatistikler şunu söyler:
Bir bağımlık bağımlı bireyin kendisiyle birlikte en az 5 ile 15 ya da 17 kişiyi etkiler. Sizin ya da tanıdığınız kişinin bağımlılığı mutlaka geniş kapsamlı olumsuz etkiler yaratacaktır. Yani türkünün dediği gibi ‘günah benim kime ne’ dediğinizde sadece kendinizi ve çevrenizi kandırmış olursunuz.
Peki bağımlılık nasıl anlaşılır:
- Öncelikle beden ve ruh sağlığını olumsuz etkiler.
- Son bir yıl içinde hangi sıklıkta alındığı ya da meskul olunduğunu saptayarak.
- Tekrarlamak için bahaneler yaratılıp yaratılmadığını anlayarak.
- Yoksunluğu halinde huzursuzluk, uykusuzluk, terleme, sinirlilik ya da vücutta gerilim durumu yaratması sonucunda.
- Duygu durum halinde sıklıkla değişim ya da ani karar değişikliği.
- Hayati durumlara karşı ilgisizlik ya da vazgeçme
- İlişkileri sürüdürememe ya da yakınlık kuramama
- Günlük sıradan etkinliklerden kaçınma
- İlgi alanlarından kopma ya da değersizleştirme
- Durumları ya da insanları manipüle etme
- Gizemli davranışlar ya da inkar
- Sürekli meşgulmüş izlenimi verme
- Empati kurma zorluğu
- Dikkatini verememe ya da dinleyememe
Bu özellikleri gözlemliyorsanız alarm çanlarını gecikmeden çalmalısınız. Yoksa çanlar sizin için çoktan çalmıştır ya da siz hâlâ derin bir uykudasınızdır.
Bu özelliklere benzer tepkiler ancak bir gizli ajanda olabilir. Aksi durumda çok korkmayın sadece bağımlılık söz konusudur ve tedavisi mümkündür.
Devamında görüşmek üzere…
- Ev içi şiddet korona günlerinde arttı mı?
- Yeni hayat kontrol toplumu (3)
- Yeni hayat kontrol toplumu (2)
- Yeni hayat kontrol toplumu (1)
- Belirsizlik ve Buhran
- Taciz mi değil mi?
- Irkçılık hasta eder!!!
- Sanal ortamda flört
- Coronavirüs döneminde duygular ve ev içi ilişkiler
- Yeni Bir Yaşam Biçimine Mi Hazırlatılıyoruz?