Gençlik dönemi, hızlı bedensel değişimlerin ve kimlik oluşumunun yaşandığı bir dönemdir. Bu süreçte beden algısı ve bedenle ilişki, benlik saygısı ve genel ruh sağlığı üzerinde önemli bir rol oynar (Cash & Pruzinsky, 2002). Özellikle beden beğenmeme sorunu, birçok gencin karşılaştığı ve yaşam kalitelerini olumsuz etkileyen bir problemdir.
Beden algısı, bireyin kendi bedenini nasıl algıladığı ve yorumladığıdır. Bu algı, kişinin bedeninin gerçek görünümünden farklı olabilir ve sosyokültürel normlar, aile ve akranlar gibi çeşitli faktörlerden etkilenir (Cash & Pruzinsky, 2002). Beden beğenmeme ise kişinin kendi bedeninden memnun olmaması ve onu ideal beden standartlarıyla karşılaştırıp yetersiz bulması durumudur. Bu durum, düşük benlik saygısı, yeme bozuklukları, depresyon ve anksiyete gibi birçok psikolojik sorunun riskini artırır (Smolak & Thompson, 2001).
Sosyokültürel normlar, medya ve reklamcılık tarafından sunulan ideal beden imajı ile gerçekçi olmayan güzellik standartları oluşturarak beden beğenmeme sorununa katkıda bulunur (Thompson & Heinberg, 1999). Aile ve akranların beden hakkındaki yorumları ve tutumları da kişinin beden algısını ve bedenle ilişkisini etkileyebilir (Smolak & Levine, 2004). Mükemmeliyetçilik, düşük benlik saygısı ve travmatik deneyimler gibi kişisel faktörler de bu sorunun gelişmesine zemin hazırlayabilir (Fairburn et al., 2003). Beden beğenmeme sorunu, düşük benlik saygısı, özgüven eksikliği ve sosyal izolasyona yol açabilir (Kaltiala-Heino et al., 2001). Anoreksiya nervosa ve bulimia nervosa gibi yeme bozukluklarının yanı sıra depresyon ve anksiyete gibi ruhsal bozuklukların riskini de artırır (Smolak & Thompson, 2001).
Beden algısı ve bedenle ilişki, gençlerde ruhsal sağlık üzerinde önemli bir rol oynar. Beden beğenmeme sorununun önlenmesi ve tedavisi için sosyokültürel normlar, aile ve akranların tutumları ve kişisel faktörler gibi çeşitli faktörlerin ele alınması gerekir.
Referanslar:
- Cash, T. F., & Pruzinsky, T. (2002). Body image: A multidimensional perspective. Guilford Press.
- Fairburn, C. G., Cooper, Z., & Shafran, R. (2003). Eating disorders. Annual Review of Clinical Psychology, 51, 207-233.
- Kaltiala-Heino, R., Rantanen, P., & Kosunen, M. (2001). Body image and self-esteem in adolescent girls: A longitudinal study. Journal of Adolescent Health, 29, 352-360.
- Smolak, L., & Levine, M. P. (2004). The role of parents in the development and maintenance of eating disorders. Clinical Psychology: Science and Practice, 11, 127-144.
- Smolak, L., & Thompson, J. K. (2001). Body image and eating disorders.
Değerli okurlar, yazımızın sonuna gelirken, sizlerin sorularını ve önerilerinizi merak ediyorum. Sorular ve öneriler için Olay Gazetesi’ni arayabilir veya mail atabilirsiniz, böylelikle bir sonraki yazımda sorularınıza cevap olabilirim.
Sevgiyle kalın!
Melike Barış
Psikolog ve Gottman Çift Terapisti
Website: www.melikebaris.com
Instagram: www.instagram.com/psikolog_melikebaris/
- Travmatik Deneyimlerden Sonra Kaçınma
- Travma Tepkileri İlişkilerinizi Nasıl Etkiliyor?
- Hormonlar ve Ruh Sağlığı Arasındaki Bağlantı
- Sosyal Fobi: Kaygıdan Kaçınmaya Değil, Başa Çıkmaya
- Empati ve Anlayışla İlişkinizi Güçlendirin: Gottman Çift Terapisi ile Kalıcı Bağlar Kurun
- Çocuklarda Travma
- İşlevsiz (Dysfunctional) Aileler
- Yeni Yılda İlişkiniz İçin Sağlıklı Kararlar!
- Yüksek Standartlar
- Bazı besinlerin anksiyeteyi artırdığı ve diğerlerinin sakinleştirici bir etkisi olduğu doğru mu?